Toshkent moliya instituti moliyaviy menejment fakulteti "menejment va marketing" kafedrasi

1-rasm. Mijoz uchun kurash va unga ta’sir etuvchi omillar.

7

 

Yuqoridagi rasmdan ko‘rinib turibdiki, mijozlarni o‘ziga jalb etish banklar 

tomonidan ko‘rsatiladigan bank xizmatlarining ko‘lami, sifati va bahosiga uning 

bank  va  mijoz  uchun  samaradorligiga,  qo‘shimcha  servis  hamda  reklamaga 

bog‘liqdir  

Bugungi  kunda  bank  faoliyatini  erkinlashtirish  sharoitida  banklararo 

raqobatning kuchayishi  va uning takomillashuvi  zaruriyatga aylanib bormoqda. 

Bank faoliyatida raqobatning bir necha turi bo‘lib, har biri bankning innovatsion 

ehtiyojini  rivojlantirishga  va  yangi  bank  xizmatlarini  kiritishda  o‘z  xissasini 

qo‘shadi.  Bank  mahsulotlarining  raqobatbardoshligi  haqida  gap  ketganda  biz 

uning innovatsion harakterini tushunamiz. Mahalliy moliya bozorlarida bugungi 

kunda  bozorning  har  bir  qatnashchisiga  katta  talablar  qo‘yilmoqda,  talablarda 

raqobatning  barcha  turlari  qo‘llaniladi.  Bular  quyidagilardir:  1.  Funksional.  2. 

Ko‘rinishli. 3. Predmetli. 4. Aralash. 

Funksional  raqobatning  paydo  bo‘lish  sababi  shundaki,  har  qanday 

                                                           

7

  Краливецкая  Л.Н.  Банковское  дело:  кредитная  деятельность  коммерческих  банков:  учеб.  пос.  –  М.: 

КНОРУС,  2008. – 280 с.

 

Mijozni o‘ziga jalb qilish 

Ko‘rsatilgan xizmat ko‘lami 

Ko‘rsatiladigan xizmat  sifati 

Bank xizmatining mijoz va bank 

uchun samaradorligi 

Xizmatlar narxi 

Qo‘shimcha servis 

Reklama 

Banklararo raqobat 

---

 

9 

moliyaviy  xizmatga  bo‘lgan  ehtiyojni  ko‘p  yo‘llar  bilan  qoniqtirish  mumkin. 

Masalan,  korxonaning  moddiy  talablarini  qondirish  uchun  (biznes  –  reja 

bo‘yicha) kredit, investitsiya, ssuda va zayomlar olinadi. Ba‘zi xizmatlar muhim 

parametrlar  bilan  farq  qiladi  va  ko‘rinishli  raqobat  paydo  bo‘ladi.  Masalan, 

minimal  yoki  maksimal  depozit  miqdori  va  muddati  bilan.  Mijozlarga 

ko‘rsatiladigan  bank  xizmatlarining  sifati  asosida  raqobatning  predmetli 

ko‘rinishi  yuzaga  keladi.  Masalan,  axborotni  ishonchli  ximoyalash,  bank 

o‘zining  ishonchliligi,  operatsiyalarning  tezligi  va  xodimlarning  tezkorligi  va 

malakasi.  Banklararo  raqobat  kurashi  sharoitida  raqobatbardoshlik  muhim 

ahamiyat kasb etadi. ―Raqobatbardoshlik – bu raqobatga chidamli bo‘lish, unda 

g‘olib  kelib  qobiliyatiga  ega  bo‘lishdir‖.  Banklararo  raqobat  kurashida 

banklarning  raqobatbardoshligiga  ta‘sir  etuvchi  omillarni  quyidagi  rasmda 

ko‘rish mumkin.(2-rasm).