Toshkent moliya instituti mikroiqtisodiy

Shaxsiy buyumlar ist’emoldan mahrum qilinish va iste’molda cheklanganlik xususiyatlariga ega. Masalan, konussimon qutili muzqaymoqni ко‘rib chiqamiz.

Muzqaymoq iste’moldan olinishi mumkin, chunki kimnidir muzqaymoq iste’molidan mahrum qilish uchun o‘sha kishiga muzqaymoqni bermaslikni o‘zi kifoya. Konussimon qutili muzqaymoq iste’molda cheklangan, chunki agarda biror kishi muzqaymoqni iste’mol qilsa boshqa hir kishi aynan o‘sha muzqaymoqni iste’mol qilish imkoniyatiga ega bo‘lmaydi. Iqtisodiyotda ko‘pgina mahsulotlar aynan konussimon qutili muzqaymoq kabidir: siz to‘lovni amalga oshirmay turih biror narsani qo‘lga kirita olmaysiz va siz to‘lovni amalga oshirgandan so‘ng shu tovar hisobiga foyda olishi mumkin bo‘lgan yagona shaxsga aylanasiz. Biz ilgarigi 4, 5 va 6 boblarda talab va taklifni, shuningdek 7, 8 va 9 boblarda bozorlar samaradorligini ta’lil qilganimizda mahsulotlar ist’emoldan mahrum qilinish va iste’molda cheklanganlik xususiyatlariga ega ekanligini taxmin qilgandik.

2.