Toshkent moliya instituti "menejmet" kafedrasi "menejment"

Savol:  B  firma  bunday  holatni  oldini  olish  va  o‘zini  xavfsizligini 

ta‘minlashuchun nima qilishi kerak? 

 

6. ―Sharq‖ kinoteatrida xar bir seansda biletlar narxi 1500 so‘m bo‘lganda – 

300  tomoshabin, 

 

1000  so‘m  bo‘lganda  –  600  tomoshabin,  700  so‘m 

bo‘lganda  1200  tomoshabin  zalni  to‘ldirishi  kuzatilgan.  Zalda  o‘rindiqlar 

soni 2000 ta. 

Savol:  Maksimal  daromad  olish  uchun  chiptalarni  qanday  narxda  sotish 

kerak? 

 

 

23-mavzu.Marketing tadqiqotlari 

 

KEYS STADI 

 

1-masala. 

Sut  sotuvchi  mahsulotni  ikkita  yetkazib  beruvchidan  qabul  qiladi.  Har  ikkisi 

ham miqdoran bir xil, lekin sifati 2 xil sut olib kelishdi. Shuning uchun ham sutning 

narxlari  har  xil,  qimmat  sut  1  litri  1  sh.p.b.,  arzoni  esa  2  litri  uchun  shuncha. 

Shunda  sotuvchi  ikki  sutni  ham  aralashtirib  3  litrini  2  sh.p.b.  dan  sotishga  qaror 

qildi.  Barcha  sut  sotib  bo‘linganidan  so‘ng  sotuvchi  pulni  sanasa  50  sh.p.b. 

etmadi.Agar sutni aralashtirmasdan sotganida bu pul qancha chiqardi? 

Savol:  sotuvchi  aralashmani  sotayotganda  har  bir  sutdan  kancha  yo‘kotdi  va 

qancha yutdi? 

2-masala. 

Korxona rahbari xodimlaridan biriga inflyatsiya munosabati bilan oylik maosh 

oshirilishi uchun ikki variantni tavsiya etdi. 

1-variant: hozirga damdan boshlab yiliga 1200 sh.p.b. bo‘lgan maosh yil bo‘yi 

o‘zgarmaydi. Keyingi yildan boshlab maosh 200 sh.p.b. oshib boradi. 

---

442 

 

2-variant:  shu  damdan  boshlab  1200  sh.p.b.dagi  yillik  maosh  o‘zgarmaydi. 

Xar  yarim  yillikning  oxirida  esa  yillik  maoshga  50  sh.p.b.  teng  mikdorda 

qo‘shimcha pul qo‘shiladi. 

Savol: variantlardan qaysi biri xodim uchun qo‘layroq?    

 

3-masala 

Futbol uyinining chiptasi 2000 sum bo‘lganida o‘yingohga 30 mingta ishqiboz 

kelgan. Chipta bahosi 4500 so‘mga ko‘tarilganda ishqibozlarning soni 5 mingtaga 

kamaygan. Agarda talab funktsiyasi to‘g‘ri chiziq bo‘lsa, bunda chipta bahosi 1000 

sum  bo‘lsa,  u  holda  o‘yingohga  qancha  ishkibozlar  kelishi  mumkin  (ming  kishi 

hisobida)? 

4-masala 

Korxonaning  umumiy  harajatlari(Ts,  ming  sum)  bilan  bir  kunlik  ishlab 

chiqarish  hajmi(Q,dona  xisobida)  o‘rtasidagi  aloqadorlik  quyidagi  jadvalda 

keltirilgan: 

  

Q 

0 

10 

20 

30 

40 

50 

Ts 

0 

75 

95 

140 

200 

280 

 

Korxona uzoq muddatli davrda tovarning bahosi qanday bo‘lganida uni ishlab 

chiqarishni to‘xtatadi? 

5-masala 

Mukammal raqobat sharoitida faoliyat ko‘rsatuvchi firma bir yilda 1750 ming 

so‘m  o‘rtacha  o‘zgaruvchan  harajatlarda  va  2500  ming  so‘m  o‘rtacha  ishlab 

chiqarish harajatlarida 20 mingta telefon ishlab chiqaradi. Firma bozor bahosi 25,0 

ming  so‘mga  teng  bo‘lgan  bir  dona  telefon  ishlab  chiqarsa  qancha  foyda  olishi 

mumkin? 

 

6-masala 

Poyabzalchilik korxonasi bir oylik ishlab chiqarish hajmi 1000 juft bo‘lganda 

doimiy  harajatlar  200  ming  so‘mga  to‘g‘ri  keladi.  Agar  mehnat  yagona 

o‘zgaruvchan omil bo‘lsa, uning bir soatlik harajati 1250 so‘mni tashkil qilsa, bir 

soatlik  ishlab  chiqarish  hajmi  5  juft  poyabzal  bo‘lsa,  u  holda  o‘rtacha  ishlab 

chiqarish  harajatlari  va  o‘rtacha  o‘zgaruvchan  ishlab  chiqarish  harajatlari  qancha 

mikdorni tashkil etadi? 

7-masala 

 Bosmaxona  reklama  plakatlarini  ishlab  chiqarish  uchun  uchta  xodim 

mehnatidan  foydalanadi.  O‘rtacha  mehnat  mahsuli  bir  kunda  25  donaga  to‘g‘ri 

keladi.  Har  bir  xodimning  bir  kunlik  ish  haqi  600  so‘mni  va  bir  kunga  to‘g‘ri 

keladigan  doimiy  harajatlar  1000  so‘mni  tashkil  etadi.  Bosmaxonaning  o‘rtacha 

o‘zgaruvchan harajatlari qanday bo‘ladi?