Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova moliyaviy tahlil



Download 6,82 Mb.
bet153/296
Sana20.06.2022
Hajmi6,82 Mb.
#684425
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   ...   296
Bog'liq
Moliyaviy tahlil darslik 2020-2021

Axborot manbalari

Axborot tarkibi

Ta’sis hujjatlari

kapital tarkibi

foydani taqsimlash yo‘nalishlari

aksionerlar tarkibi

korporativ mijozning ichki tarkibi

Buxgalteriya hisoboti

korxona mulki tarkibi va tuzilishi

korxona moliyaviy holati, to‘lovga qobilligi va moliyaviy barqarorligi

xususiy va qarzga olingan mablag‘lardan samarali foydalanish holati

debitorlik va kreditorlik majburiyatlar tarkibi, tuzilishi va nisbati

kreditorlar oldidagi majburiyatlarni qoplash darajasi

korxonaning foydaliligi

pul mablag‘larining oqimi

iqtisodiy nochorlikka tushmaslik xavf-xatarining darajasi

Texnik iqtisodiy asoslash, biznes reja

korxonaning dong‘i, shuhrati

korxonani rivojlantirish strategiyasi

tashkiliy tuzilish sifati

ta’minot sifati

aktivlar sifati

operatsion faoliyatning darajasi

texnik qurollanish darajasi

mahsulotlarni sotish bozorining divertsifikatsiyasi

jalb qilinadigan mablag‘larga talabning asoslanishi

Kredit byurolari

boshqa kreditlarning olinganligi

boshqa kreditlardan foydalanganlik darajasi

kredit tarixi

Boshqa banklar

boshqa kreditlar

boshqa kreditlardan foydalanganlik darajasi

moliyaviy aktivlari

Tashkilotlar, raqobatchilar

bozordagi obro‘si

bozordagi ulushi

raqobatdagi g‘ayratliligi

tarmoqdagi o‘rni

Xaridorlar

raqobatchilar o‘rtasidagi shuhrati

sotish hajmi

mahsulot sifati

xaridorlarni kreditlash shartlari

Mol yetkazib beruvchilar

kreditor obro‘si

kreditlash shartlari

mahsulot yetkazib berish hajmi

qiyosiy o‘rni

Boshqa manbalar (reyting agentliklari, birja ma’lumotlari va.h.k.)

makroiqtisodiy ma’lumotlar

tarmoq bo‘yicha ma’lumotlar

maxsus hisobotlar

statistik manbalar



7.2. Kreditga layoqatlilikning tavsifi


Xo‘jalik yurituvchi subyektlarini rivojlanishida kredit munosabatlari va to‘lov qobiliyatini o‘rganish dolzarb masala hisoblanadi. Banklar xo‘jalik yurituvchi subyektlarning kreditga layoqatliligini baholash orqali risklarni kamaytirishga, kredit resurslarini oqilona joylashtirish orqali o‘z daromadlarini oshirishga, moliyaviy barqarorligini mustahkamlashga erishadilar.


Kreditga layoqatlilik ko‘rsatkichlarini ikki tomonlama ko‘rib chiqish lozim:
1. Qarz oluvchi nuqtayi nazaridan kreditga layoqatlilik darajasi – kredit shartnomasini tuzish imkoniyati, olingan kreditlarni o‘z vaqtida qaytara olish qobiliyati bilan baholanadi.
2. Bank nuqtayi nazaridan, kreditga layoqatlilik darajasi korxonaga beriladigan kreditning hajmini to‘g‘ri aniqlay olish mas’uliyati bilan inobatga olinadi.34
Ma’lumki, iqtisodiyotni liberallashtirish sharoitida xo‘jalik yurituvchi subyektlarining, banklar faoliyatining tijoratlashuvi yuzaga keladi. Bu esa tomonlarning qaysi mulk shakliga asoslangan bo‘lishiga qaramasdan iqtisodiy jihatdan to‘liq mustaqil bo‘lib, o‘z xarajatlarini daromadlari bilan qoplashnishini talab etadi. Faoliyatning moliyaviy mablag‘larga tayanishi oqibatida korxonalar faoliyatini rivojlantirishning ichki imkoniyatlari doimo ham yetarli bo‘lmaydi. Shu sababli subyektlar ko‘pincha qo‘shimcha pul mablag‘lariga ehtiyoj sezadilar va bu ehtiyojlar bank kreditlari hisobidan qoplanishi mumkin. Bank kreditlari nafaqat korxona va tashkilotlarni moliyaviy ta’minlash manbasi balki ularni maqsadli, muddatli, ta’minlangan holda joylashtirish orqali o‘zining faoliyat davomiyligini ham ta’minlab berishning zaruriy sharti hisoblanadi.
Tijorat banklari faoliyatida qo‘yilgan maqsadga erishish va bergan kreditlarining samara bilan bankka qaytib kelishini ta’minlashi uchun mijozning moliyaviy holatini uning kreditni o‘z vaqtida qaytara olishi imkoniyatlarini tekshirib ko‘rishi lozim.
Kreditga layoqatlilikni baholashda banklar nafaqat mijozning o‘tgan davr ma’lumotlariga baho berishi, shu bilan birga uning kelajakdagi moliyaviy ahvolini ham bashoratlashi zarur. Moliyaviy barqarorlikni va kredit operatsiyalaridagi risk hisobini obyektiv baholash, bankka kredit resurslarini samarali boshqarish hamda foyda olish imkonini beradi.
Iqtisodiyot tarmoqlarini liberallashtirish muhim vazifa sifatida qabul qilinishi korxonalarning to‘lov qobiliyati va barqarorligini aniqlashda chet el tajribasiga asoslangan buxgalteriya hisobini yuritish zaruriyatini tug‘dirmoqda. Bunda buxgalteriya balansining yangi tahlilini yuritish asosiy o‘rinni egallaydi. Balansdagi aktiv va passivlarni qabul qilingan moddalar bo‘yicha guruhlashtirilishi, to‘lov qobiliyati va kreditga layoqatlilikni yetarli darajada chuqurroq tahlil qilish imkonini beradi.



Download 6,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   ...   296




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish