Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova moliyaviy tahlil

13.5. Reyting baholash amaliyoti

Reyting baholash yuzasidan aniqlanadigan va hisob-kitob kilinadigan formulani quyidagi birliklar nisbati orqali ifoda etish mumkin.

Bunda:
L – reyting baholashda aniqlanadigan ko‘rsatkichlar;
N – koeffitsiyentni normativ talabi;
K – koeffitsiyent 1/ L*;
N – indeks.
Ushbu ko‘rsatkichning 1 dan kichkina bo‘lishi moliyaviy holatni qoniqarsiz ekanligini xarakterlaydi.
Reyting baholashda eng ko‘p ko‘llaniladigan ko‘rsatkichlar qatoriga quyidagi ko‘rsatkichlar kiritiladi. Bular:
1. O‘z mablag‘lari bilan ta’minlanish koeffitsiyenti;
2. Balans likvidligi;
3. Avanslangan kapital aylanuvchanligi;
4. Korxona boshqaruvining samaradorligi;
5. Xususiy kapital rentabelligi.


Reyting baholash ko‘rsatkichlari va ularning normalari

Ko‘rsatkichlar	Ko‘rsatkichlar mazmuni	Norma
1. O‘z mablag‘lari bilan ta’minlanish koeffitsiyenti	Kt = O‘z mablag‘lari manbasi (UMM) + Uzoq muddatli kredit va qarzlar (UMKQ) – Uzoq muddatli aktivlar (A) / Jami aktivlar (JA)	Kt>=0.1
2. Balans likvidligi	Kt = Joriy aktivlar (JA) / Joriy majburiyatlar (JM)	Kl>=0.1
3. Avanslangan kapital aylanuvchanligi	Ka = Sotishdan tushum / Avanslangan kapital*365	Ka>=2.5
4. Korxona boshqaruvining samaradorligi	Ks = Sotishdan olingan foyda / Sotishdan tushum	Ks>=(r-1)
5. Xususiy kapital rentabelligi	Kk = Soliq to‘loviga qadar foyda / Xususiy kapital	Ka>=0.2

Amaliyotida ko‘p ko‘llaniladigan ushbu metodik yondashuv yakunida reyting bahosi quyidagi formula asosida hisob-kitob kilinadi.