Toshkent moliya instituti lotin yozuviga asoslangan

Milliy iqtisodiyot: Xorij sarmoyasi va qo‘shma korxonalar 

 

O‘zbekiston jahon hamjamiyatiga integratsiyalashuvning o‘ziga xos va mos yo‘lini 

tanlagan ekan, jahonning istalgan mamlakati bilan hamkorlik olib borish imkoniyatiga ega va 

jahon bozoriga ochilgan yo‘llari yanada ravon bo‘laveradi. 

 

Xorij sarmoyasini iqtisodiyot tarmoqlariga jalb qilish kunning dolzarb masalalaridan 

biridir. Hozirgi integratsiyalashuv jarayonida hech qaysi davlat jahon iqtisodiyotidan ayrim 

holda, tashqi yordamlarsiz, boshqacha aytganda xorijiy sarmoya va ko‘maklarsiz iqtisodiy 

taraqqiyotga erishishi mumkin emas. Rivojlangan davlatlarning taraqqiyot tarixi ham xorijiy 

investitsiyalarning  iqtisodiyotni qayta qurish, modernizatsiyalash va yuksaltirishdagi o‘rni 

nihoyatda katta ekanligini ko‘rsatadi.   

 

 Chet el investitsiyalarini jalb qilish va qo‘shma korxonalarni tashkil qilish borasida 

O‘zbekiston har tomonlama qulay zamindir. Buning isboti sifatida quyidagilarni keltirishimiz 

mumkin. 

 

Respublikamizda boy va tabiiy xom ashyo salohiyati mavjud. G‘oyat boy qimmatbaho, 

rangli va nodir metallar, barcha turdagi yonilg‘i resurslari (neft va gaz kondensati, tabiiy gaz) 

konlari, ko‘plab turdagi mineral xomashyo va binokorlik metallari-bularning barchasi 

respublikamizda katta hajmdagi ichki va tashqi investitsiyalarni yuksak darajada samarali 

o‘zlashtirish uchun samarali o‘zlashtirish uchun muhim asos bo‘ladi. O‘zbekistonda Mendeleev 

davriy jadvalidagi deyarli barcha elementlar mavjud. Mamlakatimizdagi mineral xomashyo 

zahiralarining umumiy bahosi 3,3 trillion AQSh dollaridan ziyodroq. Xususan, O‘zbekiston 

strategik xomashyo hisoblanmish paxta tolasi, yoqilg‘i energetikasi resurslari, kimyo 

mahsulotlari, plastmassa ishlab chiqarish bo‘yicha nafaqat MDXda balki butun dunyoda ham 

etakchi davlatlardan biri hisoblanadi. 

 

Respublikamiz zarur mehnat salohiyatiga ega. Shu bilan birga, respublikamizda 8 

milliondan ortiq faol yoshdagi aholi mavjud bo‘lib mehnatga layoqatli aholi har yili 200 

mingdan ortiq kishiga ko‘paymoqda. Eng avvalo shuni aytish kerakki, respublika mehnat 

salohiyati jihatidan yuksak darajaga ega, mehnat resurslari umumiy va professional ta’lim 

darajasi yuqori. Ishchi kuchi boshqa davlatlarga nisbatan ancha arzon hisoblanadi (“Hamkor” 

gazetasidan 2003 yil 25 dekabr). 

 

 

 

38

---