Toshkent moliya instituti korxonalarni rivojlantirish strategiyasi

Xo‘jalik shirkati
 deganda muassislarning (ishtirokchilarning) ulushlariga (hissalariga) 
bo‘lingan ustav fondiga (ustav kapitaliga) ega bo‘lgan tijorat tashkiloti tushuniladi, bunday 
shirkatda  muassislar  (ishtirokchilar)  yoki  ulardan  ayrimlari  shirkat  nomidan  tadbirkorlik 
faoliyati yuritishda shaxsan ishtirok etadilar
16
. 
Xo‘jalik shirkati to‘liq shirkat yoki kommandit shirkat turlariga bo‘linadi. 
To‘liq  shirkat  deb  ishtirokchilari  (to‘liq  sheriklari)  o‘z  o‘rtalarida  tuzilgan 
shartnomaga  muvofiq  shirkat  nomidan  tadbirkorlik  faoliyati  bilan  shug‘ullanadigan  hamda 
uning  majburiyatlari  bo‘yicha  o‘zlariga  qarashli  butun  mol-mulk  bilan  javob  beradigan 
shirkat hisoblanadi. 
SHaxs faqat bitta to‘liq shirkatning ishtirokchisi bo‘lishi mumkin. 
To‘liq shirkatning firma nomi  yo uning  barcha ishtirokchilari nomini (nomlanishini), 
shuningdek  “to‘liq  shirkat”  degan  so‘zlarni  yoxud  bir  yoki  bir  necha  ishtirokchining  “va 
kompaniya”  degan  so‘zlar  qo‘shilgan  nomini  (nomlanishini),  shuningdek  “to‘liq  shirkat” 
degan so‘zlarni o‘z ichiga olishi kerak. 
SHirkat  nomidan  tadbirkorlik  faoliyatini  amalga  oshiradigan  hamda  shirkatning 
majburiyatlari bo‘yicha o‘zlarining butun mol-mulklari bilan javob beradigan ishtirokchilar 
(to‘liq  sheriklar)  bilan  bir  qatorda  shirkat  faoliyati  bilan  bog‘liq  zararlar  uchun  o‘zlari 
qo‘shgan  hissalar  doirasida  javobgar  bo‘ladigan  hamda  shirkat  tomonidan  tadbirkorlik 
faoliyatini  amalga  oshirishda  ishtirok  etmaydigan  bir  yoki  bir  necha  ishtirokchi  (hissa 
qo‘shuvchi,  kommanditchi)  mavjud  bo‘lsa,  bunday  shirkat  kommandit  shirkat  deb 
hisoblanadi. 
Kommandit  shirkatda  ishtirok  etayotgan  to‘liq  sheriklarning  huquqlari  va  ularning 
shirkat  majburiyatlari  bo‘yicha  javobgarligi  ushbu  qonunning  to‘liq  shirkat  ishtirokchilari 
to‘g‘risidagi qoidalari bilan belgilanadi. 
SHaxs  faqat  bitta  kommandit  shirkatda  to‘liq  sherik  bo‘lishi  mumkin.  To‘liq  shirkat 
ishtirokchisi kommandit shirkatda to‘liq sherik bo‘la olmaydi. 
Kommandit  shirkatdagi  to‘liq  sherik  o‘sha  shirkatning  o‘zida  hissa  qo‘shuvchi  va 
boshqa to‘liq shirkatda ishtirokchi bo‘lishi mumkin emas. 
Kommandit  shirkatning  firma  nomi  yo  barcha  to‘liq  sheriklarning  nomlarini 
(nomlanishini) va “kommandit shirkat” degan so‘zlarni yoxud kamida bitta to‘liq sherikning 
“va  kompaniya”  degan  so‘zlar  qo‘shilgan  holdagi  nomini  (nomlanishini),  shuningdek 
“kommandit shirkat” degan so‘zlarni o‘z ichiga olishi kerak. 
Agar  kommandit  shirkatning  firma  nomiga  hissa  qo‘shuvchining  nomi  kiritilgan 
bo‘lsa, bunday hissa qo‘shuvchi to‘liq sherikka aylanadi.