Тошкент молия институти “ИҚтисодиёт, бошқарув, солиқлар ва суғурта” кафедраси томонидан “СУҒурта иши” фани бўйича тайёрланган тақдимот

Жисмлар урилиши - транспорт воситасига
турли жисмларининг урилиши ёки қулаши
натижасида зарар етиши ва ойналарининг
синиши (дарз кетиши);
Йўл транспорт ходисаси (ЙТҲ) - суғурталанган транспорт воситасининг (урилиши, сирғалиши, турли жиҳозларга урилиб кетиши, қулаши) ҳаракатланиши ёки ҳаракатсиз вақтларида зарарланиши;
Табиий офатлар - ер қимирлаши, сув тошқини, бўрон, тўфон, сел, қор кўчиши ва бошқалар;
Учинчи шахсларнинг ноқонуний ҳаракати - транспорт воситасига учинчи шахслар томонидан Ўзбекистон Республикаси қонунчилигига зид бўлган ҳаракатлар туфайли зарар етказиш.
Қуйидаги ҳолларда Суғурталовчи Суғурта мажбуриятини олмайди:
1

• транспорт воситаси қисмларини ҳар қандай ҳолатда емирилиши, занглаши, чириши, об-ҳаво натижасида ташқи кўринишини эскириши;

2

• Суғурта ҳодисаси натижасида транспорт воситаси ичидаги Суғурталовчи/ҳайдовчи ва/ёки йўловчиларнинг ҳаёти, соғлиғи, мулкига зарар етиши (Суғурта қилдирувчининг суғурталанган транспорт воситаси бундан мустасно);

3

• Суғурта ҳодисаси натижасида юзага келадиган ҳаражатлар (жарима, ижара сифатида фойдаланилган транспорт воситасининг ижара ҳақи, таъмирлаш вақтида меҳмонхона учун тўланган ҳаражатлар, сафар ҳаражатлари, фойданинг йўқотилиши, моддий ва маънавий зарар);

4

• транспорт воситаси йўлнинг нотўғри жойларидан юриб ёки ўткир нарсаларни босиши натижасида шикастланиши;

5

• транспорт воситасининг қўшимча жиҳозларини ўғирланишини ёки зарарланишини (қўшимча жиҳозлар Суғурта шартномасининг 2-Иловасида кўрсатилмаган бўлса)

6

• Суғурта қилдирувчининг руҳсатисиз транспорт воситасини бошқа шахс ҳайдаш ҳуқуқи бўлмаган ва ўрнатилган тартиб асосида ишончномасиз бошқарса;

7

• транспорт воситаси маст ёки наркотик модда истеъмол қилинган ҳолда бошқарилса;

8

• етказилган зарар айбдор шахс томонидан тўлиқ қопланган бўлса;

9

• йўл ҳаракати ва транспорт воситасини бошқариш Қоидасига риоя этилмаса;

10

• йўлни автотранспорт воситаси юрадиган қисмини талабга жавоб бермайдиган ёки нотекслигида, ўткир буюмларни босиб ўтиши ёки бошқа сабаблар туфайли суғурталанган автотранспорт воситасининг балонларини шикастланиши натижасида автотранспорт воситасига зарар етказилиши;

11

• ҳайдовчи томонидан йўл ҳаракати Қоидаларининг қуйидаги бандларини қўпол равишда бузилиши: светофор (йўл ҳаракатини тартибга солувчи, бошқарувчи) нинг таъқиқловчи сигналида юриш, темир йўллардан ўтишда ҳаракат Қоидаларига риоя қилмаслик, белгиланган йўналишга қарама-қарши ҳаракат, қувиб ўтиш Қоидасини бузиш, белгиланган ҳаракат тезлигини ошириш натижасида автотранспорт воситасини зарарланиши ёки нобуд бўлиши;

Қуйидаги ҳолларда Суғурталовчи Суғурта ҳодисасини тан олмаслиги ва транспорт воситасига етказилган зарар учун жавобгарлик олиб бормаслиги мумкин:
1

• транспорт воситаси ҳақида олдиндан Суғурта қилдирувчи томонидан нотўғри маълумот берилса;

2

• Суғурта қилдирувчи ва унинг вакили Суғурта товонини олиш мақсадида атайлаб қилган ҳаракатлари натижасида транспорт воситасига зарар етказилса

3

• Суғурта ҳодисаси ҳақида белгиланган муддатда хабар берилмаганлиги туфайли, транспорт воситасининг зарарланиши ёки йўқотилиш сабабини аниқлаб бўлмаса;

4

• транспорт воситаси ўқув машқ ёки мусобақа ва синаш учун бошқарилса;

5

• транспорт воситаси Суғурта шартномасида белгиланган Жуғрофий ҳудуддан ташқарида бошқарилса;

6

• Суғурта шартномаси тузилишидан олдин транспорт воситасининг носоз қисмлари ва деффектлари аниқланса;

1

• йўл ҳаракати ва транспорт воситасини бошқариш Қоидасига риоя этилмаса;

2

• транспорт воситасида енгил ёнувчи ва портловчи моддалар ташиш натижасида Суғурта ҳодисаси рўй берса;

3

• Суғурта қилдирувчи ёки унинг вакили томонидан қилинган эҳтиётсизлик натижасида транспорт воситасига зарар етказилган бўлса. Фуқаролик мажбурияти ва учинчи шахслар ҳаётини сақлаш мақсадида қилинган ҳаракатлар бундан мустасно;

4

• суғурталанган транспорт воситасини носоз ҳолатда фойдаланиш натижасида кўрилган зарар

Қуйидаги сиёсий тавсифга эга бўлган ҳодисалар туфайли, транспорт воситасини зарарланиши ёки йўқотилиши қопланмайди:
1

• уруш ва ҳарбий ҳаракатлар (уруш эълон қилинганлиги ёки қилинмагалигидан қатъий назар), ғалаён, инқилоб, қўзғолон, исён, фитна, иш ташлаш, локаут, ҳукуматни ноқонуний равишда эгаллаб олиш, террорчилик ҳаракатлари, мусодара қилиш, реквизиция, ҳукумат ёки унинг таркибий қисми топшириғига асосан бузиб ташланиши ёки унга зарар етиши ҳаракатлари, ядер реакцияси, ядер нурланиш ёки радиоактив зарарланиши ёки нобуд бўлиши ҳолатлари