Toshkent moliya instituti iqtisodiyot nazariyasi

Tijorat banklari o’zlarining xo’jalik mavqeiga ko’ra aktsionerlik tipidagi muassasalar hisoblanadi. Huquqiy mavqeiga ko’ra, faoliyatning biron bir turiga xizmat ko’rsatuvchi, ixtisoslashgan yoki milliy bank bo’lishi mumkin.

Tijorat banklar sanoat, savdo va boshqa xil korxonalarni omonat tarzida jalb etilgan pul mablag’lari hisobidan kreditlaydi, korxonalar o’rtasida hisob-kitobni amalga oshiradi, shuningdek vositachilik va valyuta operatsiyalari bilan shug’ullanadi.

O’zbekiston Respublikasining “Banklar va bank faoliyati” to’g’risidagi qonunida aytilishicha, tijorat banklari va aktsiyali pay asosida tashkil topgan xususiy banklar bo’ladiki, ular “kredit hisob-kitob va o’zga xil bank xizmatini ko’rsatadilar”. Tijorat banklar faoliyatining asosiy maqsadi foyda chiqarib olishni ko’zda tutadi. Tijorat banklari daromadining manbai mijozlarining bank xizmati uchun to’lovi va aktivlardan-zayom, kredit, qimmatli qog’ozlardan olinadigan foiz hisoblanadi.