Toshkent moliya instituti "ijtimoiy fanlar" kafedrasi

Oddiy  hukmlarda  terminlar  hajmi. 

Yuqorida  ko‘rsatilgandek,  oddiy  hukmlar  sub’ekt  va 

predikatdan  iborat  bo‘ladi.  Ular  hajmi  jihatdan  xarakterlanadi.  Hukm  terminlari  ikki  xil  hajmda  bo‘lishi 

mumkin: to‘la hajmda olingan va to‘la hajmda olinmagan. Agar hukm  termini bir turkum predmetlarning 

hammasini  ifodalagan  bo‘lsa,  to‘la  hajmda  olingan  bo‘ladi,  aks  holda  to‘la  hajmda  olinmagan  bo‘ladi. 

Umumiy  tasdiq  hukmlarda  sub’ekti  to‘la  hajmda  olingan,  predikat  bir  xil  hukmlarda  to‘la  olingan, 

boshqalarida  to‘la  hajmida  olinmagan  bo‘ladi.  Masalan,  «Hamma  talabalar  O‘zbekiston  tarixini 

o‘rganadilar». Bunda talabalarning hammasi fikr qilingani uchun sub’ekt to‘la hajmda olingan, O‘zbekiston 

tarixini  o‘rganuvchilar  esa  faqat  talabalar  emas,  ular  bilan  birga  yana  boshqalar  ham  bor,  shuning  uchun 

predikat to‘la hajmda olinmagan. «Hamma oddiy hukmlar ikkita termindan iborat» kabi hukmlarda sub’ekt 

to‘la olingan, predikat ham to‘la, chunki ikkita termindan iborat faqat oddiy hukmlarning o‘zlaridir. Juz’iy 

---