Toshkent moliya instituti d. Tojiboeva iqtisodiyot

Ish haqi — bu mehnat bozoridagi ish
 
kuchiga talab va taklifning muvozanat 
bahosidir.
 Mehnat bozoridagi raqobat tabiiy ish haqini tenglashtirishga ta’sir qiladi. Milliy 
miqyosda malaka, bilim jihatidan teng bo’lgan ma’lum kasbga deyarli bir xil mehnat haqi 
belgilanadi. Oddiy qilib aytganda, mehnat bozorida unga xos bo’lgan 
raqobat kurashi 
tufayli 
teng mehnatga teng ish haqi 
printsipi amalga oshadi. 
 Mehnat bozorida monopoliya ham o’z kuchini ko’rsatadi. Mehnatga monopoliya ishga 
yollovchilarni ishchilarga o’z shartlarini, ayniqsa mehnatga haq to’lash bo’yicha o’z amrini 
o’tkazishga urinishda namoyon bo’ladi. Ular ishsizlikdan manfaatdor. Ishchilar o’z navbatida 
turli yo’llar bilan ish haqini ko’paytirishga, eng avvalo kasaba uyushmalari yordamida harakat 
qiladilar. 
 Bozor iqtisodiyoti sharoitida ana shu manfaatlar to’qnashuvi ish haqi darajasini o’zgarib 
turishiga olib keladi. Shunday qilib, ish haqi birinchidan, ish kuchini takror ishlab chiqarish 
uchun zarur bo’lgan ne’matlar miqdori va narxiga, ikkinchidan, mehnat bozoridagi vaziyatga 
bog’liq. 
 
Real 
 ish 
 haqi  
Taklif 
Talab 
Ish kuchi miqdori 

---