Toshkent moliya instituti d. Tojiboeva iqtisodiyot

1-§. Xo’jalik yuritishning asosiy shakllari 
 
 Kishilik jamiyatining rivojlanishiga tarixan nazar tashlasak, ijtimoiy xo’jalik yuritishning 
ikki asosiy — natural va tovar xo’jaligi shakli mavjudligini ko’ramiz. 
 Tarixiy xo’jalik yuritish taraqqiyoti bosqichlari ko’pchilik iqtisodchilarning fikricha, 
buyuk texnik inqiloblar bilan farq-lanadi. Buning natijasida mehnat vositalari tubdan o’zgaradi, 
ijtimoiy mehnat taqsimotida katta o’zgarishlar sodir bo’ladi, yangi tarmoqlar vujudga keladi. U 
o’z navbatida muhim sotsial-iqtisodiy oqibatlarga olib keladi, odamlarning ehtiyojlari va ularni 
qondirish usullari o’zgaradi. 
 Dastlab ibtidoiy jamoa tuzumida ishlab chiqarish bo’lmagan. Asosan, tabiatda bor 
narsalarni yig’ib kun ko’rishgan. Ovchilikda juda oddiy qurollar — tosh, tayoq, suyaklardan 
foydalanilgan. 
 Tabiatning tayyor ne’matlarini iste’mol qilish, «agrar inqi-lob» deb atalgan ikki buyuk 
kashfiyot — dehqonchilik va chorvachilikning vujudga kelishiga olib kelgan. Natijada uzluksiz 
ishlab chiqarishga asos solingan. Bu bilan kishilik jamiyatining iqtisodiy tarixida eng uzoq 
davom etgan bosqichiga qadam qo’yildi.