Toshkent moliya instituti d. Tojiboeva iqtisodiyot

Qadr-qimmat o’lchovi
 vositasi yoki qadr-qimmat standarti sifatida ishlatilishi ham 
tubdan o’zgaradi. Jamiyat pulning turli ne’matlar va resurslarning nisbiy qimmatini o’lchash, 
taqqoslashda eng qulay vosita hisoblaydi. 
Masofani m, km va boshqalarda o’lchaganimizdek, turli ne’matlar va xizmatlarni pulda 
o’lchaymiz. Bunda eng asosiysi har bir mahsulotni boshqa bir mahsulot orqali ifodalash 
mashaqqatidan qutulamiz. 
Pul turli qimmatlarni o’lchovida etalon sifatida foydalaniladi. Pulning qadr-qimmati 
deganda pul birligining xarid qobiliyati, ya’ni unga qancha tovar va xizmatlar xarid etish 
mumkinligini tushuniladi. U narx tarzida yuzaga chiqadi. Lekin bu erda shunday savol tug’iladi, 
nima sababdan qog’oz pullarga hozir har qanday tovar, xoxlasangiz oltin buyumlar sotib 
olishingiz mumkin? 
Ѓ
arbdagi iqtisodchilar buni shunday tushuntiradilar. Hozirgi kunda pul sifatida davlat, 
banklar va omonat muassasalarining qarz-majburiyatlari muomalada yuradi. Bu majburiyat pul 
funktsiyasini bajarishi, eng avvalo davlat tomonidan qonunlashtirilgan. Naqd pullar – bu qonuniy 
to’lov vositasi. Har bir kishi uni olishga tayyor, chunki biladi, qat’iy ishonadi, undan ham albatta 
boshka kishi xech qanday qarshiliksiz tovari, ko’rsatgan xizmati uchun qabul qiladi.