Toshkent moliya instituti a. V. Vahobov, A. S. Jcvrayev soliqlar va

Yagona  ijtimoiy to ‘lovni 

Yagona  ijtimoiy  to  lov  О zbekis-

to'lovchilari,  to'lov 

tonda  2004-yildan amal  qilib  ke-

obyekti,  bazasi  hamda 

linmoqda.  Soliq  kodeksining

to ‘lovdan  chegirmalar 

305-moddasiga  binoan  yagona

ijtimoiy  to'lovni  to'lovchilari  bo‘lib,  yuridik  shaxslar  — 

O'zbekiston  Respublikasi  rezidentlari,  O'zbekiston  Respub­

likasida  faoliyatni  doimiy  muassasa,  chet  ellik  yuridik 

shaxslaming  vakolatxonalari  va  filiallari  orqali  amalga 

oshiruvchi  O'zbekiston  Respublikasi  norezidentlari  hamda 

jismoniy  shaxslar  hisoblanadi.

Jismoniy  shaxslar  —  O'zbekiston  Respublikasi  fuqaro- 

lari,  shuningdek,  O'zbekiston  Respublikasi  hududida 

doimiy  yashovchi  va  ishlovchi  fuqaroligi  bo'lmagan  shaxs­

lar fuqarolaming  budjetdan  tashqari  pensiya jamg'armasiga 

sug'urta  badallari  (bundan  keyin  matnda  sug'urta  badallari 

deb  yuritiladi)  to'lovchilardir.

Sug'urta  badallarini  hisoblash  va  ushlab  qolish  majbu- 

riyati,  shuningdek,  ulaming  to'g'ri  hisoblab  chiqarilishi 

uchun javobgarlik  ish  beruvchi  zimmasiga  yuklatiladi.

Yagona  ijtimoiy  to'lovning  va  sug'urta  badallarini 

hisoblash  uchun  obyekt  bo'lib,  ish  haqi  tarzidagi  daromad­

lar  hisoblanadi.

Yagona  ijtimoiy to'lovni  va sug'urta badallarini  hisoblab 

chiqarish  uchun  baza  imtiyoz  sifatida  belgilangan  to'lovlar 

chegirib  tashlangan  ish  haqi  tarzida  to'lanadigan  daromad­

lar summasi  sifatida  belgilanadi.

Yagona  ijtimoiy  to'lov  va  sug'urta  badallari  bazasi 

hisoblanayotganda  quyidagi  to'lovlar  chegirib  tashlanadi:

1)  amaldagi  Soliq  kodeksining  174-moddasi  5,  8,  9,  11 

va  12-bandlarida  ko'rsatilgan  kompensatsiya  to'lovlari;

2)  xodimga  hisoblanadigan  va  uning  roziligi  bilan 

tegishli  budjet  yoki  xayriya  jamg'armalarga  (shanbaliklar,

---

yakshanbaliklar  va  shu  kabilar  uchun)  o'tkaziladigan  ish 

haqi  tarzidagi  daromadlar;

3) xodimning muhim  sanasi,  uzoq yillik xizmati, jamoat 

faoliyatida  erishgan  yutuqlari  munosabati  bilan  unga  beri­

ladigan  rag'batlantirish  tarzidagi  to'lovlar;

4)  xodimga  tabiiy  ofat,  boshqa  favqulodda  holatlar 

munosabati  bilan  to'lanadigan  to'lovlar;

5)  yosh  mutaxassislarga  oliy  o'quv  yurtini  tamomlagan- 

laridan  so'ng  ta’til  vaqti  uchun  yuridik  shaxslar  hisobidan 

to'lanadigan  nafaqalar.

Yuridik  shaxslaming  mehnatga  haq  to'lash  fondidan 

yagona  ijtimoiy  to'lov  stavkasi  O'zbekiston  Respublikasi 

Prezidentining  2008-yil  29-dekabrdagi  PQ-1024-sonli  qa­

roriga  asosan  24  foiz  miqdorida  belgilangan.

Yuridik  shaxslaming  mehnatga  haq  to'lash  fondidan 

yagona ijtimoiy to'lov davlat maqsadli jamg'armalari  hamda 

Kasaba  uyushmalari  federatsiyasi  Kengashi  o'rtasida  belgi­

langan  tartibga  muvofiq  quyidagi  miqdorlarda  taqsimla­

nadi:

—  budjetdan  tashqari  Pensiya jamg'armasiga  —  23,6%;

—  davlat  bandlikka  ko'makiashish  fondiga  —  0,2%;

—  kasaba  uyushmalari federatsiyasi  Kengashiga — 0,2%.

Sug'urta  badallari  esa  xodimlaming  ish  haqiga  nisbatan

2,5%  miqdorida  belgilangan.

Yagona  ijtimoiy  to'lov  yuridik  shaxslaming  mablag'lari 

hisobidan  to'lanadi,  sug'urta  badallari  esa  xodimlaming  ish 

haqidan  ushlab  qolinadi  va  soliq  agentlari  tomonidan 

jamg'armaga  o'tkaziladi.

Yagona  ijtimoiy to'lovning  hisob-kitobi  (14-ilova)  soliq 

bo'yicha  hisobga  olish joyidagi  davlat  soliq  xizmati  organ­

lariga soliq to'lovchi  tomonidan  ortib boruvchi yakun bilan:

—  mikrofirmalar va kichik korxonalar tomonidan  — yil­

ning  har  choragida  hisobot  davridan  keyingi  oyning  25- 

kunidan  kechiktirmay,  yil  yakunlari  bo'yicha  esa  yillik 

moliyaviy  hisobot  topshiriladigan  muddatda;

—  mikrofirmalar  va  kichik  korxonalar  jumlasiga  kir- 

maydigan  soliq  to'lovchilar  tomonidan  — har  oyda  hisobot