Toshkent moliya instituti a. A. Omonov, T. M. Qoraliev pul va banklar

 
 
                                           
8
 TIF Milliy bankda qo‘llaniladi.  
9
 Ipak yo‘li aksiyadorlik tijorat bankida qo‘llaniladi. 
10
 AT “Agrobank” va “Trastbank”da qo‘llaniladi. 
11
 Qolgan tijorat banklarida foydalaniladi. 
12
 Дэвид Чом: Цифровая наличность заменит бумажную!// Компьютерра. 
http://old.computerra.ru/1999/311/3160/ 

---

13 
1.3. Pulning rivojlanish tarixi 
 
Pul  hozirgi  kundagi  ko‘rinishi,  holati  va  darajasiga  yetgunga 
qadar  juda  uzoq  tarixiy  davrni  boshidan  kechirdi.  Yer  yuzida  puldan 
ayirboshlash  vositasi  sifatida  foydalanib  kelinayotganiga  yetti  ming 
yildan ortiq vaqt bo‘ldi
13
. Bu davr ichida dastlabki pullar tovar, buyum, 
oddiy metall va qimmatbaho metallar ko‘rinishidan hozirgi kunda keng 
foydalanib  kelinayotgan  qog‘oz,  kredit,  elektron,  virtual  pullar 
ko‘rinishigacha yetib keldi.  
Jamiyatda  ijtimoiy  –  iqtisodiy  jarayonlar  takomillashib  va 
rivojlanib  borgani  sari  pulning  shakli,  pul  ishlari  va  pul  ishtirokidagi 
hisob  –  kitoblar  ham  doimiy  ravishda  takomillashib  va  rivojlanib 
kelmoqda. 
Pulning  rivojlanishiga  turtki  bo‘lgan  asosiy  omillar  quyidagilar 
hisoblanadi.  
1.Tovar ishlab chiqarishning kengayishi va mehnat taqsimotining 
chuqurlashuvi.  
2. Barcha shakllardagi mulk qiymatlarining o‘sishi.  
3. Tovarlar oldi – sotdisi bo‘yicha aylanmalar hajmining ortishi.