Toshkent moliya insituti

3.Milliy iqtisodiyot raqobatbardoshligini oshirishda rivojlangan mamlakatlar tajribasini urganish va moslashtirib amalda qullash.

Rivojlangan mamlakatlar, eng avallo AQSh, Yaponiya va Germaniya raqobatbardoshlikka erishish masalasini uz mamlakatlarining manfatlaridan kelib chiqqan holda tulichcha hal qiladilar.

Rivojlangan mamlakatlar hukumatlarining ushbu sohadagi faoliyatlarining umumiy yunalishlari quydagilardan iborat:

1. 
   Iqtisodiy huquqiy va siyosiy vositalardan foydalanish asosida raqobatbordoshlik darajasini oshirish buyicha yagona davlat siyosatini yuritish
   
2. 
   Sanoatning ustuvor tarmoqlarini qullab quvatlash va sanoat majmuasidagi tarkibiy uzgarishlarga tasir kursatish.
   
3. 
   Milliy tovar ishlab shu jumladan,milliy ishlab chiqaruvchilarini marketing vositasida qullab quvatlash.
   
4. 
   Bozor infratuzilmasini rivojlanishiga yordam kursatish(raqobat muhitini barpo etish, xalqaro sertifikatlarni joriy etish, sifat va standardlarning baholashning muvofiqlashtrilgan tizimini qullash)
   

Sanoat korxonalari rivojlanish va raqobat muhitini shakillantirishda soliq tizimini alohida urin egallaydi. Yangi turdagi mahsulotlar ishlab chiqaruvchi korxonalar uchun soliq imtiyozlarini joriy etish orqali uni qullab quvatlash jahonning deyarli barcha mamlakatlrida keng tarqalgan.

Rivojlangan mamlakatlarda tadbirkorlikni qullab quvatlash uchun keng qullanadigan soliq imtiyozi foydadan olinadigan soliq stavkasining passaytirilishi hisoblanadi.

AQSh da federal darajada eng yuqori korporatsiya solig’I bilan bir qatorda(xozirgi kunda bir soliq 35% tashkil etadi) kichik va urta korxonalar uchum 15 va 25%lik stavkalardan foydalaniladi.

Buyuk Biritaniyada kichik korxonalarga pasaytirilgan soliq solinadi-25% boshqalar uchun-33%.

Yaponiyada kooperativlar , jamoat va tibbiot tashkilotlari 27% miqdorda foydadan soliq tulaydi(soliqni umumiy darajasi 40%ni tashkil qiladi).

Xulosa

Xulosa urnida , dunyomamlakatlariurtasidauzaroiqtisodiyraqobatoshibbormoqda .Yildanyilgarivojlanganmamlakatlarningjahoniqtisodiyotidagiulishikattabulishigaqaramasdantoboroqisqaribbormoqda, bushunianglatadikirivojlanayotganmamlakatlarniiqtisodiysalohiyatioshibbormoqda.

Shunday qilib, raqobat jihatdan ustunliklar o‘zgaruvchan va insoniy kapital rivojlanishi, innovasion texnologiyalar, intellekt bilan bog‘liq va o‘z navbatida o‘z tabiatiga ko‘ra cheksiz. Mamlakatning qiyosiy ustunliklari va raqobat jihatdan ustunliklarini aniq farqlash lozim.

Xulosa urnida shuni aytish lozimki Uzbekiston inlatsiya, aholini ish bilan tizimli qamrab olish va eksporttarkibidagi oltin v agasni ulishini sezilarli qisqartirishi va anoatlashish jaroyonininitizimli uzlashtirishi zarur, Kapittalashuv jarayoni va talim jarayoniga katta etibor qaratish lozim.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Monopoliyaga qarshi ishlarni tartibga solish va raqobatni rivojlantirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Farmoni.
   
2. 
   “Iqtisodiyot nazariyasi”- Jo’ryev.T.T 2018yil
   
3. 
   “Mikroiqtisodiyot” – B.T.Salimov, U.S.Muxiddinov/ /2006y
   
4. 
   “Milliy iqtisodiyotni raqobatbardoshligini taminlash” PPT – Tursunov.B