Toshkent kimyo –texnologiya instituti «silikat materiallar va nodir, kamyob metallar texnologiyasi» kafedrasi nazariy elektrokimyo

8. 293°C da suvning bug‘ bosimi - 17,54 mm sim.ust. ga teng. 2,21 g CaCl₂ ning 100 g suvdagi eritmasi bug‘ bosimi17,41 mm sim.ust. ga teng. a ni aniqlang.
Yechish . a ning bug‘ bosimi bilan bevosita bog‘langan tenglamasi yo‘q.
a faqat i bilan, i esa p bilan (1.7) tenglama orqali bog‘langan. Demak, oldin i
(1.4) tenglamadan topilgach, (1.6) tenglamadan topilganidan so‘ng a aniqlanadi.

ni aniqlash :



9. 298 K da 0 benzoy kislotaning dissotsilanish JC₆H₄COOH H + JC₆
konstantasi K_D=1.4*10^-3 ga teng. 0 benzoykislotaning 0,5 mol/m³ konsentratsiyali eritmasining dissotsilanish darajasi (a) qanchaga teng?
Yechish. K_D bilan a — bog‘langan tenglama (5.10):
Tenglama a ga nisbatan yechilsa:
bundan:


bo‘lganligidan (1,4 • 10^-3)² hisobga olinmadi.
10. 1/200 H konsentratsiyali kislota eritmasining pH qiymatini aniqlang.
Yechish. (1.11) tenglamaga muvofiq:

11. Kislota pH 6,3 ga teng. Vodorod ionining konsentratsiyasini aniqlang.
Yechish. (1.11) tenglamaga muvofiq:

12. 0,1 n NH₄OH eritmasining pH = 11,27 ga, suv ionlarining ko‘paytmasi
K_b = 0,71 • 10^-14 ga teng. NH₄OH ning dissotsilanish konstantasi K_D ni aniqlang.
Yechish. (1.10) tenglamaga muvofiq:
Demak, K_D qiymatini aniqlash uchun ning qiymatini, pH va K_b qiymatlarini o‘zaro bog‘lagan tenglama (5.7) danfoydalaniladi:

O‘z navbatida, (OH^-) qiymati pH dan, ya’ni (IT) qiymatidan foydalanib topiladi.
pH =-lg[H⁺]; [H⁺]=10^-pH; lg[H⁺]=-ll,27 va [H⁺]=l,86• 10^-11;

va

Demak:


13. 0,1 n sirka kislota va 0,1 n natriy asetatdan iborat bufer eritmaning pH qanchaga teng? Sirka kislotaning 25°C dagi dissotsilanish konstantasi
K_D= 1,86•10^-5.
Yechish. Bufer eritmalarda

Agar bu tenglamaga ko‘ra kislotaning shu konsentratsiyadagi dissotsilanish darajasi e’tiborga olinsa, aniq javob olinadi. a= 0,79.
Demak:

Yechish: a) Ani aniqlaymiz, (1.15) tenglamaga muvofiq:

ni aniqlaymiz. (1.15) va (1.16) tenglamaga muvofiq:
e’tiborga olinsa, bo'ladi.
Demak:
=
d) muhit reaksiyasi pH ni aniqlaymiz. Buning uchun avval gidroksil ioni konsentratsiyasi va so‘ngra vodorod ioni konsentratsiyasini va nihoyat pH ni aniqlaymiz:


va pH = 7.
14. AgBO₃ ning to‘yingan eritmasida t = 0,0081 mol tuz bor. Bu eritmaga 0,0085 mol AgNO₃ qo‘shilgan. AgBO₃ ning AgNO₃ qo‘shilgandan keyingi eruvchanligini aniqlang.
ga teng.
Yechish. (1.13)ga muvofiq : 1

ning qo‘shilgandagi eruvchanligi C₁ = [BO₃^-];
[Ag⁺] konsentratsiyasi:

Demak : .0085 +
bundan: 0,0049 mol/l=4,9* 10^-3 mol/l .
15. 25°C da AgCl ning eruvchanligi C₁ = 1,5•10^-5 mol/l. Shu haroratda AgBr ning eruvchanligi C₂=7•10^-7mol/l. Eritmada [Ag⁺] [Cl^- ], [Br^-] konsentratsiyasini aniqlang.