Toshkent kimyo-texnologiya institiuti "tasdiqlayman"

Turg‘un bog‘lanma

 

So‘z birikmasi

 

Bo‘ynigaqo‘ymoq 

Ko‘nglidano‘tkazmoq 

O‘pkasiyo‘q 

Qiziqarli asar 

Xalqimizning an’analari 

Chiroyli bino 

---

104 

 

 

 

1-mashq. 

Berilgan birliklarning har birini so‘z birikmasi va ibora sifatida qo‘llab, ikkita gap 

tuzing. 

1)

 

Bo‘yniga  ilmoq;  2)  ko‘zi  ochilmoq;  3)  tobnini  teskari  kiymoq;  4)ustidan  chiqmoq; 

5)tosh otmoq; 

    2-mashq. 

Gaplardagi so‘z birikmalarini aniqlang. (Bunda turg‘un  bog‘lanmalarning so‘z 

birikmasida bir so‘z (bo‘lak) sifatida kelayotganiga ahamiyat bering). 

       1.  Hovli  etagidagi  uyasidan  eti  borib  suyagiga  yopishgan  qari  it  chayqalib  -  chayqalib 

chiqib keldi. 2. Chol asta cho‘kkaladi-da, sharti ketib, parti qolgan itning boshini siladi. 3. Shu 

payt ko‘cha darvoza taraqlab ochildi, tarvuzi qo‘ltig‘idan tushib Alijon kirib keldi. 4. Kim u? 

Joyimda qoqqan qoziqday qotib qoldim. 5. Mehmon joyiga o‘tirdi-yu, ammo ko‘ngli joyiga 

tushmadi.  6.  Og‘ziga  tolqon  solganday  jim  o‘tirdi.  7.Manashu  tirranchalarni  deb  boya  rosa 

po‘stagimni qoqishgandi.