Toshkent kimyo-texnologiya institiuti "tasdiqlayman"

Ruscha-baynalmilal so‘zIar 

— o‘zbek tiliga rus tilidan va u orqali Yevropa tillaridan 

o‘zlashtirilgan leksemalar: gazeta, jurnal, avtobus, trolleybus, teatr, roman, sujet, geometriya, 

fizika, matematika, traktor, kombayn, raketa, avtomat, armiya va b.lar.

 

Rus tilidan so‘z o‘zlashtirilishiga ko‘proq quyidagi omillar sabab bo‘lgan: 

Chor  Rossiyasining  o‘lkani  bosib  olishi;  b)  sho‘rolar  davrida  rus  tilining  millatlararo  til 

mavqeyiga ega bo‘lishi, bu mavqening yildan-yilga mustahkamlanib borishi; d) o‘zbek-rus ikki 

tilliligining tarkib topishi; 

matbuot, radio, televideniyeda rus tiliga keng o‘rin berilishi; d) maktab- maorif tizimida, 

oliy  o‘quv  yurtlarida  rus  tilining  maxsus  o‘qitilishi;  f)  ilm-fan  terminologiyasining 

shakllantirilishida  ruscha-baynalmilal  atamalarga  ko‘proq  tayanish;  g)  ma’muriy-idoraviy  ish 

qog‘ozlarining asosan rus tilida yozilishi va b.lar. 

Rus tilidan o‘zlashtirilgan so‘zlar: kilogramm, litr, millimetr, santimetr, kilometr, sekund, 

tonna,zavod, fabrika, sex, stanok, teorema, kvadrat,sport,  gazeta, transport, mashina, 

avtomobil, avtobus, poyezd, teatr, spektakl, rejissor, opera, drama,(radio, televizor, lampa, 

artilleriya, avtomat, tank, raketa, professor, standart, drama,indeks,feodal

 va 

medal. 

 

O‘zbekiston  mustaqillikka  erishgach,  yangi  ijtimoiy-siyosiy  tuzum  taqozosi  bilan  hamda 

iqtisoddagi  va  ta’limdagi  islohotlar  tufayli  o‘zbek  tili  leksikasida  yangi  ruscha-  baynalmilal 

o‘zlashmalar paydo bo‘ldi: 

investitsiya, marketing, minimarket, supermarket, test, reyting, litsey, 

kollej

 va boshqalar shular jumlasidandir.