Toshkent kimyo texnalogiya instituti huzuridagi angren texnalogiya texnikumi

Mexanik filtrlarda ishlatiladigan filtrlovchi materiallar.
Mexanik filtrlarda filtrlovchi materiallar sifatida kvars qumi, maydalangan antratsit ko‟miri, maydalangan shlak kabi suvda erimaydigan donador materiallar ishlatiladi. Ular suvdagi muallaq-dag‟al zarrachalarni ushlab qoladigan, kimyoviy reagentlar ta„siriga chidamli tez maydalanib ketmaydigan, suvni qo‟shimcha moddalar bilan boyitmaydigan xususiyatlarga ega bo‟lishi kerak. Masalan kvars qumi ishlatilganda suv xarorati 600S dan pН – miqdori esa 9 dan yuqori bo‟lmasligi kerak, aks holda u suvni kremniy birikamalariga boyitish mumkin.
SHuning uchun issiqlik elektr stantsiyalarida asosan antratsit ko‟miri ishlatiladi. Bu material kimyoviy jihatdan chidamli bo‟lib, suv xarorati 1000S, pH miqdori 4-yo 0 oralig‟ida ham ishlatish mumkin. Filtrlovchi mateirallar donachalari o‟lchamlari o‟rtacha 0,35-1,5 mm va katta o‟lchamli 0,4-2,0 mm bo‟ladi.
Mexanik filtrlarni ishlatish.

Bir kamerali vertikal tindirgich filtr
1 – yuqorigi taqsimlash moslamasi; 2 – quyi drenaj-taqsimlash moslamasi; 3 – filtrat; 4 – siqilgan, yuvuvchi suv; 5 – birinchi bo'lak filtratning tushirilishi; 6 – yuvish suvining kiritilishi; 7 – manba suvi; 8 – filtrlovchi qatlam; 9 – filtr korpusi.
Mexanik filtrlarning ish davri uch qismga bo‟linadi: 1) yayratish, 2) yuvish, 3) suvni filtrlash.
Yayratish bu yopishib qolgan material donachalarini bir-biridan ajratish, ular orasida yig‟ilgan dag‟al zarrachalarni chiqarib yuboradigan jarayondir. Buning uchun filtrning pastki qismidan nasos orqali yuqori bosimda suv oqimi beriladi. Bu suv oqimi filtrlovchi material donachalarini bir-biridan ajratib, yig‟ilgan loy, qum va ushlab qolingan zarrachalarni filtrdan chiqarib yuboradi. Filtrni sifatli yayratish, berilayotgan suv sarfini tejash maqsadida hozirgi vaqtda havo-suv aralashmasi bilan yayratish usuli keng qo‟llanilmoqda.
Yayratish jarayoni tugagandan suv yuvish jarayoni amalga oshiriladi. Buning uchun filtrning yuqori qismidan nasos orqali 5-10 daqiqa mobaynida tiniq suv yuboriladi. Bu suv bilan qolgan ifosliklar filtrdan chiqib ketadi. Agar filtrdan tushayotgan suv tezda tiniq suvga aylansa yuvish vaqtini yanayam qisqartirish mumkin. Filtr toza bo‟lgandan so‟ng u yana ishga qo‟shiladi va to yayratish jarayonigacha bo‟lgan vaqt filtrning ish jarayoni yoki filtrosikl deb ataladi.
Loyihalash me„yorlari ko‟rsatishicha mexanik filtrlarning foydali ish vaqti 8 soatdan kam bo‟lmasligi kerak.