Toshkent kimyo texnalogiya instituti huzuridagi angren texnalogiya texnikumi

Betarafli suv tartiblari.
Bu suv tartiblarida рН=7,08,5 gacha olinadi. Asosiy moddalardan kislorod О2, vodorod peroksidi Н2О2 va gidrazin N2H4 ishlatiladi.
Asosiy moddalardan О2 va Н2О2 olinganda, bu suv tartibi oksidlanish suv tartibi deb hisoblanadi. Kislorod О2 ta'minot suviga qo'shilganda, yemirilish moddalari suv bilan gidroksokompleksonlar hosil qiladi. Ular yuqori haroratda parchalanib, metall yuzasida himoyali oksid pardaga aylanadi. Kislorod О2 ta'minot suviga ikki joydan yuboriladi:
1) kondensat nasosiga - 400 mkg/kg;
2) buster nasosiga - 100 mkg/kg.
Avval О2 kondensat nasosiga qo'shilar edi va deaeratordan foydalanilmasdi. Bu vaqtda IES lar deaeratorsiz chizma bo'yicha ishlashlari kerak edi. Ammo bu chizmani asosiy erkin (О2, СО2) qo'zg'atish gazlar yig'ilib, yemirilish jarayon tezligini oshiradi. Shuning uchun, О2 alohida joylarga: kondensat va buster nasoslariga yuboriladi. Hozir О2 o'rniga havo olinadi va tozalanib, asosiy siklga yuboriladi.
Kislorod О2 kam miqdorda olinganda, metall yuzasida yemirilish jarayoni qo'zg'atiladi, ko'p miqdorda esa (0,2 mg dan ko'proq) yemirilish tezligi nolga intiladi
100 soatda yo‟qotilgan og‟irligi, g/m2



Yemirilish jarayonining tezligi O2 miqdoriga bog'liqligi:
1 – 130 ОS (5-PBI);
2 – 45 ОS (1-PBI);
3 – 90 ОS (3-PBI).

Vodorod peroksidi H2O2 - 280 mkg/kg miqdorda kondensat nasosiga yuboriladi. Bu holatda Н2О2 yemirilish moddalar bilan kompleksonatlar hosil qiladi. Ular yuqori haroratda parchalanib, metall yuzasida himoyali pardasini hosil qiladi va ta'minot suvining yo'lidan bug' qozongacha yemiri-lish moddalarining miqdori TFQ normalaridan ham kam bo'ladi.

Betarafli suv tartibini olib borish uchun 2 ta shart mavjud:
1) Muhitning elektr o'tkazuvchanligi = 0,3 mkSm/sm ga teng bo'lishi kerak;
2) PBI larning quvurlari zanglamas po'latdan yasalishi kerak.

PBI quvurlari jezdan yasalganda, u holda gidrazinli holatini olib borish mumkin. Bu holat betarafli qayta tiklanish holati deyiladi. N2H4 kondensat nasosga yuboriladi.

Betarafli suv tartiblarida yemirilish jarayoni kamayadi va konden-sat-ta'minot suvlarida Fе miqdori normaga nisbatan kamroq bo'ladi.
Betarafli oksidlanish suv tartibidan faqat to'g'ri oqimli bug' qozonlarda foydalanish mumkin. Betarafli oksidlanish holatida рН=7,07,5 dan 8,08,5 gacha, betarafli qayta tiklanish holatida esa рН=7,77,9 gacha olinadi.