Toshkent kimyo texnalogiya instituti huzuridagi angren texnalogiya texnikumi

Baholash mezoni va ko’rsatkichlari

Guruh	Berilgan topshiriq to‘liq va aniq yoritilishi 0-5 bahogacha	Topshiriqni misollar bilan yoritish 0-5 bahogacha	Guruh a’zolarining faolligini. 0-5 bahogaca	Jami baho
1-gr
2- gr
3- gr

3 – «qoniqarli».

4 – «yaxshi»
5 – «a’lo».


Uyga vazifa





29-Mavzu: IESlarda suv sarfini hisoblovchi dastgohlar.
Reja:
1. IES larda suv sarfi
2. IES larda suv xarajatini hisoblovchi qurilmalar
3. Suv xarajatini hisoblovchi qurilmalar ekspluatatsiyasi.
Issiqlik elektr stansiyalaridagi suv xo'jaligi kerakli ravishda avtomatik moslash asboblari bilan to'liq ta'minlanmagan, shuning uchun ularni bajarish uchun analitikuslublari ham kiritiladi.
Har qanday miqdoriy analizni o'tkazish uchun tekshirilayotgan moddani sifat tarkibini bilish zarur. Bu masala suv, bug‟ va cho'kmalarni tekshirishga ta'lluqlidir. Tekshirilayotgan ob'ektga qarab miqdoriy analizni natijalari turlicha ifodalanadi; Qattiq jismlar – cho'kma (nakip) reagentlar miqdorini massaviy ulushda yoki hisoblanayotgan quruq moddaga nisbatan foizda ifodalanadi. Suv aralashmalarini yoki bug‟ni natijalarini esa aralashmaning konsentrasiyasi bo'yicha ifodalanadi. Konsentrasiya – bu ko'rilayotgan komponentning aralashma yoki eritmadagi nisbiy tashkil qilishini bildiradigan kattalikdir. Ko'proq qo'llaniladigan turlari quyidagilar:
konsentrasiyani massaviy ulushi – (g, mg, mkg) larda o'lchanuvchi berilgan komponentni massasini, sistemani hamma massasiga bo'lgan nisbati, bu nisbat, 100 ga ko'paytirilsa massa bo'yicha konsentrasiyani foizini ko'rsatadi;
konsentrasiyani hajmiy ulushi – har bir tashkil etuvchini hajmini, sistemaning umumiy hajmiga bo'lgan nisbati bilan belgilanadi, agar 100 ga ko'paytirsak, u holda hajmni foizini ko'rsatadi;
molyar ulushi – 1 l eritmadagi erigan moddaning mollar soni bilan ifodalanadi;
molyal ulushi – 1000 g eritmadagi erigan moddaning mollar soni;
Normal ulushi – 1 l eritmani tashkil etuvchi qismidagi gramm-ekvivalentlar soni.
Shularga asoslangan holda elektrostansiyada suv, bug‟ini analiz qilishda xajmiy, molyar va normal konsentrasiyalar qabul qilingan. Ko'pincha suv va bug‟ni kimyoviy tekshirishni natijalarini ko'pchiligini ion xilida erigan tuzlar va metall oksidlarini analizi natijalarini esa molekulyar xilida ifodalanadi. Muhitning kislotalik – asosiy reaksiyasi vodorod ionlarining aktivligi bilan tavsiflanadi va uning manfiy logarifmi ko'rinishida ko'rsatiladi, buni vodorod ko'rsatkichi рН = - lg [H+] deb belgilanadi. IESda suvni analiz qilishda ion oksidlar va gazlarni konsentrasiyasini aniqlash bilan bir qatorda bir qancha texnologik ko'rsatkichlari aniqlaydilar, shartli ravishda bular suv aralashmasi guruhlarini yoki ularning to'liq kompleksini tashkil etuvchilaridir. Bunday ko'rsatkichlar ba'zida suvni sifatini texnologik tavsifida solishtirma elektr o'tkazuvchanlik, qattiqlik, ishqoriylik, kislotaga egalik, suvning loyqaligi ( tozaligi), kremniyga ega ekanligidir.