Toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti

Haq to‘lash asosida yerdan foydalanish tamoyili shuni anglatadiki, barcha 
yerdan  foydalanuvchilar,  egalik  qiluvchilar,  ijarachilar  va  mulkdorlar  o‘zlariga 
qarashli  bo‘lgan  yer  uchastkalaridan  foydalanganliklari  uchun  u  yoki  bu 
ko‘rinishda haq to‘laydilar. Demak,  yerga nisbatan biror bir huquqqa ega bo‘lish 
va  uni  amalda  realizatsiya  qilish  uchun  yer  huquqi  ishtirokchisi  haq  to‘lashga 
majbur.  Yerdan  foydalanganlik  uchun  to‘lanadigan  haq  turli  xil  ko‘rinishda 
bo‘lishi mumkin, masalan: yer solig‘i, ijara haqi, topshirilgan mahsulot uchun haq 
(pudrat shartnomasida), o‘rmon to‘lovi va xokazo.