Toshkent farmatsevtika instituti

Metodik ko’rsatmalar.

Ekspress usullar. Bu usullar bilan gripp va boshqa resperator kasalliklar qo’zg’atuvchilariga 2-3 soat maboynida taxminiy diognoz qo’yiladi.

Renositoskapik usul. Gripp va boshqa resperator virusli kasalliklarning laboratoriya diognostikasida tez qo’zg’atuvchini aniqlash uchun qo’llaniladigan ekspress usuldir. Kasal burninig pastki chig’anog’i yo‘zasidan (qirg’og’lari silliqlangan oynacha yoki pleksiglas plastinkasi yordamida) tamg’a -surtma olinadi.

Tamg’a – surtmalar quritilib, fiksasiya qilinadi va Ramonovskiy-Gimza yoki fuksin, metilin ko’kida bo’yaladi. Silindrik epiteliy, hamda degenrasiya bo’lgan makrofaglar sitoplazmasida, leykositlarda qizil rangli keng konturli kiritmalar joylashgan bo’ladi.

Gripp kasalligi virusining diognostikasida renositoskapik tekshirish, spesifik usul bo’lmasa ham, grippning adenovirus kasalliklaridan ajratishga yordam beradi. Bunda hujayraning strukturasi bo‘zuladi, natijada yadrolar vakuollanishi va yadro ichida kiritmalar paydo bo’ladi. Adenoviruslar reproduksiyasida , epiteliy hujayralarida boshqa viruslardan farq qilib, xarakterli sitopatik o’zgarishlar ro’y beradi, ya’niy hujuyralar yumoloqlashib, qatlamning chetida g’ujum holida (o‘zum shingilini eslatadi), to’planadi va kultura oyna (probirka) sathidan tez ko’chishi ko‘zatiladi.Paragripp viruslari esa hujayralarning bir birlariga biriktirishi oqibatida ko’p yadroli simblast hujayralari hosil bo’ladi. Respirator viruslar fibroblast hujayralarida sust rivojlanadi va bunda hujayra tez shishadi, natijada ularning yadrolari parchalaniladi. Adenoviruslar uchun epiteliy va fibroblastlar hujayralari yadro ichida kiritmalar paydo qilishi xarakterlidir.