Toshkent farmatsevtika instituti

Karboksigemoglobin HbCO - gemoglobinning uglerod (II)-oksidi – is gazi bilan hosil qilgan birikmasi. HbCO odam nafas olayotgan havo tarkibida CO bo`lganda paydo bo`ladi. Gemning uglerod (II)-oksidi bilan birikishi kislorodga nisbatan 300 marta yuqori. Kompleksda gemoglobin bilan is gazi orasidagi bog` gemoglobin bilan kislorod o`rtasidagi bog`ga qaraganda 200 marta mustahkam. Karboksigemoglobinning dissotsialanish darajasi kuchsiz bo`lganidan is gazi

77

oksigemoglobindan kislorodni osonlik bilan siqib chiqaradi. Shuning uchun nafas olinayotgan havoda is gazi 1% bo`lganida gemoglobinning 95% i karboksi gemoglobinga aylanadi. Bunday gemoglobin kislorod bilan birika olmay, o`zining kislorod tashish vazifasini bajara olmaydi. Natijada to`qimalar, birinchi navbatda miya to`qimasi kislorodning yo`qligi tufayli nobud bo`ladi. Is gazi bilan
zaharlanishning o`limga olib kelish sababi ham ana shunda.
Karboksigemoglobinda ham temirning atomi ikki valentli.