Toshkent farmatsevtika instituti

I. To`g`ri оksidlanishli dеzaminlanishni (bеvоsita) – pеrоksisоma-lardagi L va D aminоkislоtalarning оksidazalari amalga оshiradi. L- aminоkislоta
оksidazalari kоfеrmеnt sifatida FMN saqlaydi, D – aminоkislоta оksidazalari esa
FAD. Reaktsiya unumlari ketokislota, ammiak va H₂О_{2 .} Oxirgi unum peroksisomalarda katalaza ta`sirida suv va kislorodga parchalanadi. Reaktsiya quyidagicha kechadi:


+ +

Е-FMN Е-FMH∙H₂

Е-FAD Е-FAD∙H₂

E– FADH2 + O2→E– FAD+ H2O2
H2O2 → H2O + ´ O2	ya`ni →	H2О2	О2

H₂О

378

Eksperimental kalamushlar jigar va buyragidan 12 ta tabiy (L -izomer) aminokislotani dezaminlanishini katalizlovchi oksidaza ajratib olingan. Fermentning ta`sir etish optimumi ishqoriy muhitda pH 10,0. Odam to`qimasida fiziologik holatda pH tartibga ko`ra– pH 10,0 dan past. Shuning uchun ushbu reaktsiyaning biоlоgik ahamiyati to`liq aniqlangan emas.
Aminоkislоtalarning NH₂ – guruhini keltirilgan turdagi o`zgarishi оrganizmda katta ahamiyatga ega emas.

Birinchi bosqichda iminokislota, ikkinchi bosqichda esa ketokislota hosil bo`lib, NH<sub>3</sub> ajralib chiqadi. Oksidazalarning qaytarilgan kofermentlari bevosita kislorod bilan oksidlanishi, natijasida vodorod peroksidi hosil bo`ladi. U esa

katalaza ta`sirida suv va kislorodga parchalanadi. Oksidazalarni dezaminlovchi

degidrogenazalar deb ham yuritiladi.
L-	aminokislota oksidazalari	fa`olligi	pH ni fiziologik qiymatida D-
aminokislota oksidazalariga qaraganda		pastroq	ta`sir	etish pH	optimumi 10
ga teng,	bunday pH qiymati esa fiziologik		sharoitda	bo`lmaydi.	Taxminlarga

ko`ra to`qimalarda L-aminokislotalar izomerazalar ta`sirida D-aminokislotalarga

aylanib, so`ngra dezaminlanishga uchraydi. Umuman bevosita oksidlanishni
dezaminlanish yo`li aminoguruhni o`zgarishida kam o`rin egallaydi.