Toshkent farmatsevtika instituti tibbiy va biologik fanlar kafedrasi mikrobiologiya, virusologiya va

Mikroorganizmlarning antagonizm xususiyati. 

---

144 
Antagonizm—mikroorganizmlarning bir turining(bakteriya, zamburug’, antinomisetlar) boshqa 
bir turning o’sishi va ko’payishini ozuqa uchun kurash maqsadida to’xtatib qo’yadi. 
Antogonizm namoyon bo’lishi: metabolizmning achchiq mahsulotlarni ajratishi PH kamayishi, 
protiolitik valigolitik fermentlar ajratish, mikotoksin, fitonsid, antibiotiklarni ajratish. Antagonistik 
xususiyatga ega bo’lgan mikroorganizmlarga mog’or zamburig’I, tuproq aktinomisetlar ,achigan 
sut bakteriyalari misol bo’la oladi.
 
Amaliy qism:
Amaliy ish 4 qis md an iborat:
a) Labaratori ya ishi ni ng nomi
b) Ishning m aqs adi va ahami yati
c) Labaratori ya ishi ni am al ga oshi rish t ehnikasi
d)Labaratori ya i shini daft arga qa yd qi lish
LABORATORIYA IShI 1 
A. Bakteriyalarni antibiotiklarga sezgirligini antibiotiklar shimdirilgan standart dikslar usuli bilan 
aniqlash. 
B. Antibiotiklarni aktivligini aniqlash. 
C. Bu usulda yuzasi tekis bo’lgan stol ustiga qo’yilgan Petri kosachalariga ozuqa muhiti agardan 
solinadi( 33-rasm). Har bir kosachaga qo’yilgan ozuqa muhiti bir xil miqdorda bo’lishi kerak. 
Qotgandan keyingi muhitning balandligi 4mm ni tashkil etishi kerak. So’ng kosachalar qopqog’i 
yopilib, 15 minut saqlanadi bu vaqt ichida ozuqa muhiti qotadi. Antibiotik eritmasiga botirilgan 
filtrlovchi qog’ozni disk shaklida kesiladi va qisqich bilan ozuqa agarining yuzasiga yopishtiriladi. 
Kosacha va disklar orasida 15mm ochq joy qoldiriladi. Kosachalar to’ntarilgan holatda 37 C 
haroratli termostatga 18 soatga qo’yiladi.qog’oz diskdagi ozuqa muhitiga ta’sir ko’rsatib 
mikroorganizmlarning o’sishiga yo’l bermaydi. Agar disk atrofida mikroorganizmlar o’sib 
chiqmagan bo’lsa yoki o’sish darajasi sekinlashgan bo’lsa, sinab ko’rilayotgan antibiotik 
mikrofloraga kuchli ta’sir ko’rsatgan bo’ladi. Zona diametri 1mm aniqlikkacha o’lchanadi.
Mikroorganizmning antibiotiklarga sezuvchanligi 3 darajada baholanadi: 
1-sezuvchan(o’smagan zona diametri 20 mm)
2-o’rta sezuvchan(11-20 mm)
3-chidamli(10 mm dan kam)