Toshkent farmatsevtika instituti tibbiy va biologik fanlar kafedrasi mikrobiologiya, virusologiya va

To’rtinchi bosqich
- Qo’yilgan sinamalar termostatdan olinib natijalanadi. I.restis boshqa 
ierseniozlardan ( jadvalga qaralsin). identifikasiya qilinadi va yakuniy javob beriladi. 
Biosinama. Bu usul begona mikroflora bilan ifloslangan materialdan sof kultura ajratib olish 
uchun ishlatiladi. O’ta sezgir laboratoriya hayvonlari oq sichqon va kalamushlar hisoblanadi. Ular 
bo’lmasa dengiz cho’chqachasi qo’llaniladi. Albatta tekshiriluvchi material hayvonning terisiga 
surkalishi va teri orasiga kiritilishi zarur. Agar materialda begona mikroorganizmlar bo’lmagan 
taqdirda material hayvonning qorin pardasiga yuboriladi.
Hayvonlar o’lgandan so’ng (materialni yuborish turiga qarab 3-7 kun) yorib ko’riladi, 
organlaridagi patologik o’zgarishlar aniqlanadi. Organlardan tamg’a surtmalar tayyorlanilib Gram 
usulida va metilen ko’ki bilan bo’yab mikroskopda ko’riladi va oziqli muhitlarga ekilib 16–sxema 
bo’yicha bakteriologik tekshiruv o’tkaziladi. 
O’lat qo’zg’atuvchisini diagnostikasidagi jadal usullar. 

---

164 
1. Immunoflyuoressent usul qo’zg’atuvchini turli patologik materiallarda, atrof muhit 
ob’ektlarida, ektoparazitlarda borligini 2 soat ichida aniqlash imkonini beradi. Bu maqsadda, turga 
xos o’latga qarshi atitelalar flyuoressent moddalar bilan nishonlanadi. Materialda o’lat 
qo’zg’atuvchisi bo’lsa nishonlangan AT unga birikib lyuminesent mikroskopda yashil nur 
tarqatadi. 
2. Tekshirilayotgan materialda o’lat qo’zg’atuvchisi borligini, qo’zg’atuvchini AT si 
yuklatilgan eritrositar diagnostikumlar bilan PGAR orqali ham aniqlash mumkin. Bundan tashqari 
oxirgi yillarda antitelolarni neytrolizasiya reaksiyasi (ANR), IFA va I. restis ni o’sishini 
tezlashtiruvchi oziqli muhitlardan diagnostikada foydalanilmoqda. 
Labaratoriya mashg’uloti 15 
Mavzu:
Patogen spiroxetalar. (Zaxm qo’zg’atuvchilari) Rikketsiozlar. (Toshmali tif 
qo’zg’atuvchilari) 
Talabalarga patogen rikketsiyalar haqida ma’lumot berish. Ular qo’zg’atadigan kasalliklarni 
kechishi, patogenezi, klinikasi, mikrobiologik tekshirish usullari, davolash va oldini olish chora-
tadbirlari bilan tanishtirish.