Toshkent farmatsevtika instituti ijtimoiy fanlar kafedrasi "pedagogika. Psixologiya"


-mavzu: Pedagogikani o„rganish zaruriyati



Download 2,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet69/227
Sana01.01.2022
Hajmi2,35 Mb.
#299198
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   227
Bog'liq
pedagogika-psixologiya

2-mavzu: Pedagogikani o„rganish zaruriyati 
Reja: 
1.Insoniyat jamiyati tarixida bilishning taraqqiy etishi. 
2.Bilimlar - umumiy ta‟lim mazmunining asosiy tarkibiy qismi sifatida. 
3.Dunyoqarashning tarkibiy qismlari, shakllari va turlari. 
4.Pedagogik layoqat – mutaxassisni shaxsiy va kasbiy yuksaltirish sharti ekanligi. 
TAYANCH TUSHUNCHALAR: 


36 
 
Ilmiy  dunyoqarash,  tafakkur,  iqtisodiy  tarbiya,  fuqarolik  tarbiyasi,  fuqaro, 
fuqarolik, vatanparvarlik, baynalminallik. 
        Bilish ta‟lim jarayonining  metadologik asosidir. 
         Bilish  jarayoni  kabi  ta‟lim  jarayonida  ham  o„quvchi  bilmaslikdan  bilishga, 
noto„g„ri  va  noaniq  bilishdan  tobora  to„liqroq  va  aniqroq,  chuqurroq  bilishga  bo„lgan 
yo„lni  bosib o„tdi. Bu  jarayonda hissiy  idrok etish ham, abstrakt tafakkur ham, amalda 
sinab ko„rish ham bo„ladi.  
       Muayyan  fan  va  hodisalar  ob‟ektiv    dunyoni  bilish  jarayonidan  o„rganiladi  va 
ularning  tashqi,  ichki  mohiyatini  o„zlashtirish  jarayonida  omillar  aniqlanadi. 
Mushohada, tasavvur va abstrakt tafakkurga asoslanib faktlar umumlashtiriladi va ilmiy 
xulosalar chiqarish natijasida nazariyalar, qonunlar va kategoriyalar yaratiladi. 
      Bilish  ikki  pallaga  –  nazariya  va  amaliyotga  bo„linadi.  Nazariya  yangi  bilimni, 
yangicha  bilishni  ifodalovchi  tizimli  fikrdir.  Nazariya  har  xil  shakllarda  ifodalanadi: 
aksioma,  teorema,  qonun,  formula,  grafik  raqam  va  boshqa.  Nazariyada  g„oya 
shakllanadi.  
      Amaliyot  bilimlarning  haqiqiyligini  ko„rsatuvchi  mezondir.  Kuzatish,  tajriba, 
o„zgartirish,  yaratish  –  bular  amaliyot  shakllariga  kiradi.  Amaliyot  ijtimoiy  hayot  va 
tabiatning  murakkab  jarayonlarini  bilib olishda inson  uchun asosiy qurol  bo„lib xizmat 
qiladi. 
        Ilmiy bilishning vazifasi hodisalarning mohiyatini, ularning rivojlanish qonunlarini 
ochishdangina emas, balki biron-bir  qonunning qay tariqa namoyon bo„lish sabablarini 
ham ko„rsatib berishdan iborat. 
       Ilmiy  omil  ilmiy  bilishning  elementi  bo„lib  kuzatish,  tajriba  asosida  qo„lga 
kiritiladi,  omilga  asoslanmagan  bilimning  ilmiy  qiymati,  amaliy  faoliyat  uchun 
ahamiyati  ham  bo„lmaydi.  SHuning  uchun  ilmiy  bilimning,  fanning  asosiy  maqsadi 
omillar  asosida  yotgan  umumiy  bog„lanishlarni,  qonuniyatlarni  topish,  ularning 
mohiyatini bilishdadir. 
      Bilish  sezishdan  boshlanadi.  Sezish  tevarak-atrofdagi  voqeilik,  narsa  va 
hodisalarning  sezgi  organlarimizga  ta‟sir  etuvchi  ayrim  sifatlarining  ongimizda  aks 
etishidir.  Bunda  har  bir  organ,  har  bir  analizator,  I.P.Pavlov  ta‟kidlab  aytganidek, 
narsalarning  ayrim  sifatlarini  idrok  qiladi:  biz  sovuq,  iliqlik  ,sho„r,  oq,  qora,  achchiq, 
chuchuk  va  xokazolarni  ko„rish,  eshitish,  hid  bilish,  ta‟m-maza  bilish,  teri,  muskul-
harakat va organik sezgi organlarining faoliyati orqali bilib olamiz. 
      Sezgilar  –  odam  haqidagi  barcha  bilimlarimizning  manbaidir.  Ammo  ilmiy  asosda 
bilishda,  masalan,  olimning  bilishi  bilan  o„quvchining  bilish  faoliyati  o„rtasida 
umumiylik  bo„lsa  ham  lekin,  ular  bir-biridan  farq  qiladi.  Olimlar  olamni  bilib  olib, 
ilgari  fanga  ma‟lum  bo„lmagan  yangi  haqiqatlarni  kashf  etadilar,  yangi  qonuniyatlarni 
aniqlaydilar va shu tariqa fanning ilgarilab ketishiga imkon yaratadilar. O„quvchilar esa 
ta‟lim  jarayonida  olamni  bila  borib,  o„zlari  uchun  ilgari  noma‟lum  bo„lgan,  biron  fan 
kashf  etgan  va  odamlarning  ijtimoiy-tarixiy  amaliyotida  tekshirib  ko„rilgan  yangi  bir 
narsani  bilib  oladilar.  O„qituvchi  o„quvchilarni  olimlar  tomonidan  yaratilgan  bu 
qonunni bilishga to„g„ri, engillashtirilgan, vaqt jihatidan  qisqa yo„ldan olib boradi. 
O„qitish natijalari bilim sifatida, o„quvchining rivojlanish darajasida o„z aksini topadi.   

Download 2,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   227




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish