Toshkent farmatsevtika instituti ijtimoiy fanlar kaedrasi "iqtisodiyot nazariyasi"


Makroiqtisodiy  darajada  iqtisodiy  o`sishning  asosiy  qiymat  ko`rsatkichlari  quyidagilar  hisoblanadi



Download 2,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet107/231
Sana16.01.2022
Hajmi2,19 Mb.
#372505
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   231
Bog'liq
Iqtisodiyot nazariyasi

 
Makroiqtisodiy  darajada  iqtisodiy  o`sishning  asosiy  qiymat  ko`rsatkichlari  quyidagilar 
hisoblanadi:
 
Yamm (imm) yoki milliy daromadning mutloq hajmi va uning o`sish sur'ati;
 
1.  
Yamm (imm)  yoki  milliy daromadning aholi jon  bosh  hisobiga to`g`ri keladigan  miqdori 
va uning o`sish sur'ati;
 
2.  
Yamm  (imm)  yoki  milliy  daromadning  iqtisodiy  resurs  xarajatlari  birligi  hisobiga  to`g`ri 
keladigan miqdori va uning o`sish sur'ati;
 
Iqtisodiy  o`sishni aniqlashda  har uchala ko`rsatkichdan  ham  foydalanish  mumkin, lekin ularning 
ahamiyati turlicha.
 
Masalan:  agar  diqqat  markazida  iqtisodiy  potentsial  muammosi  tursa,  birinchi  ko`rsatkichdan 
foydalanish ko`proq mos keladi. Alohida mamlakat va regionlardagi aholining turmush darajasini 
taqqoslashda, ko`proq ikkinchi ko`rsatkichdan foydalaniladi. Iqtisodiy samaradorlikni baholashda 
uchinchi ko`rsatkichga ustivorlik beriladi.
 
Odatda  iqtisodiy  o`sish  %  (foiz)  da  o`sishning  yillik  sur'ati  sifatida  aniqlanadi.  Masalan,  agar 
o`tgan yili real  yamm 60  mlr.  So`mni  va joriy yilda 70  mlr.  So`mni tashkil qilgan bo`lsa,  o`sish 
sur'atini joriy yildagi real yamm ning bazis davrdagi hajmiga bo`lish yo`li bilan aniqlash mumkin. 
Bu holda o`sish sur'ati 16,6% ni (70g`60*100) tashkil qiladi.
 
Mamlakatning  iqtisodiy  o`sish  sur'atini  xarakterlaydigan  ko`rsatkichlar  (real  yamm  va  aholi  jon 
boshiga real yammning o`sishi) miqdoriy ko`rsatkichlar bo`lib, ular 
 
-  birinchidan  mahsulot  sifatining  oshishini  to`liq  hisobga  olmaydi  va  shu  sababli  farovonlikning 
haqiqiy o`sishini to`liq xarakterlab berolmaydi;
 


107 
 
-  ikkinchidan,  real  yamm  va  aholi  jon  boshiga  yammning  o`sishi  bo`sh  vaqtning  sezilarli 
ko`payishini aks ettirmaydi va farovonlik real darajasining pasaytirib ko`rsatilishiga olib keladi, – 
uchinchidan,  iqtisodiy  o`sishni  miqdoriy  hisoblash  boshqa  tomondan  uning  atrof  muhitga  va 
insonning hayotiga salbiy ta'sirini hisobga olmaydi.
 
Iqtisodiy o`sishning alohida tomonlarini xarakterlovchi ko`rsatkichlari ham mavjud bo`lib, ulardan 
asosiylari  ishlab  chiqaruvchi  kuchlar  rivojlanish  darajasi,  mehnat  unumdorligi  va  ish  vaqtini 
tejash,  shaxsiy  daromad  va  foyda  massasi,  milliy  iqtisodiyotning  tarmoq  tuzilishi  kabilar 
hisoblanadi.
 
Ishlab chiqaruvchi kuchlar darajasi quyidagi ko`rsatkichlar bilan xarakterlanadi:
 
A) ishlab chiqarish vositalarining rivojlanish darajasi, ya'ni uning unumdorligi.

Download 2,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   231




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish