Toshkent farmatsevtika instituti farmakologiya va klinik farmatsiya

YOng‘in.  
YOng„in,  bu-kuchli  issiqlik  natijasida  moddiy  va  madaniy  boyliklarni  bir  necha  daqiqada 
yo„q qiluvchi, atrof-muhitni izdan chiqaruvchi favqulodda vaziyatdir.  
YOng„in  uch  omil  havo  harorati  (issiqlik),  yonuvchi  modda  (jism)  va  uchqun-alanganing 
bir paytning o„zida yuz berishi oqibatida paydo bo„ladi. Mutaxassislarning fikricha, tabiiy holatda 
ya‟ni chaqmoq, vulqon otilishi, sekin oksidlanish kabi yuz bergan yong„inlar e‟tiborga olinmagan 
taqdirda boshqa chiqqan yong„inlarning asl sabablari quyidagi nisbatni tashkil etar ekan: 
            
t/r 
Yong„in chiqish sabablari 
Nisbat (%) 
1 
CHekish, yonuvchi moddalarni yoqish, gugurt bilan yoritishda 
foydalanish oqibatida 
26 
2 
Bolalarning o„t bilan o„ynashi oqibatida 
14 
3 
Elektr jihozlarini qoidalarini qo„pol ravishda buzish oqibatida 
13,5 
4 
Rechka va tutun quvurlarini noto„g„ri o„rnatish natijasida 
8,5 
5 
Payvandlash ishlarida yong„in xavfsizligi qoidalarini buzish 
oqibatida 
2,3 
6 
Texnologik jihozlarni boshqarish qoidalarni buzish oqibatida 
1,2 
 
  YOng„in  bilan  kurash  muvaffaqiyatli  o„tish  har  bir  kishining    yong„inda  harakat 
qilinishining ketma-ketlikligiga rioya qilishlariga bog„lik. 
  Har bir ob‟ektning xususiyatiga ko„ra yong„inga qarshi o„ziga xos rejim o„rnatiladi: 
-ob‟ektlarga olib chiqadigan yo„llar tartibliligi; 
-materiallarni, tayyor mahsulotni saqlash normalari; 
-ochiq olovni ishlatish qoidalari; 
-ob‟ektga transportni kirish-chiqishi; 
-yong„inga qarshi asbob-uskunalarning etarliligi; 
-korxonaning yong„inga qarshi kurash haqida boshqa me‟yoriy hujjatlari va ko„rsatmalariga 
rioya qilinishi. 
 Umumiy qoidalar asosida sex, uchastkalar, omborlar, bo„limlarda yong„inga qarshi rejimlar 
belgilanadi: 
 -eng dastavval yong„inga qarshi kurashish qoidalari; 

---

84 
 
 -yong„in boshlanganda ishchi va xizmatchilarning barch va  vazifalari; 
 -yong„in chiqqanda korxonadan odamlarni evakuatsiya qilish tartibliligi; 
 -yonilg„i moylarni saqlash qonun-qoidalari. 
  YOng„in  paydo  bo„lganda,  dastlabki  harakat  uning  manbaini  tugatishga  qaratilishi  kerak, 
shu bilan birga elektr manbalarini o„chirmasdan suvdan foydalanib bo„lmaydi, aks holda, u inson 
hayotiga xavf tug„dirishi mumkin.