Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

Uslubiy  ta‘minot  va  mashg‗ulot  jihozlanishi:  DF  X;  XI;  dori  moddalari,  tarozi,  tarozi 

toshlari, ma‘ruza, darslik, prezentatsiyalar, ma‘lumotnomalar, adabiyotlar, tarqatma materiallar. 

Asosiy matn 

     Poroshoklar  deb  bir  yoki  bir  necha  dori  moddalaridan  iborat  bo‘lgan,  ichish  va  sirtga  ishlatish 

uchun mo‘ljallangan sochiluvchan xususiyatga ega bo‘lgan qattiq dori shakliga aytiladi. 

Ishlatishga ko‘ra poroshoklar 2 guruhga bo‘linadi: 

1. ichish uchun ishlatiladigan-pulveres pro usum internum; 

2. sirtga ishlatiladigan - pulveres usum externum. 

Tarkibiga ko‘ra poroshoklar quyidagi guruhlarga bo‘linadi: 

1.  Oddiy  poroshoklar-pulveres  simplices.  Tarkibida  bitta  dori  moddasi  bo‘lgan  poroshoklarga 

aytiladi. 

2.  Murakkab  poroshoklar  -  pulveres  compositi.  Tarkibida  ikkita  yoki  undan  ortiq  dori  moddasi 

---

216 

 

bo‘lgan poroshoklarga aytiladi. 

Sirtga ishlatiladigan poroshoklar quyidagi guruhlarga bo‘linadi: 

1.  Sepmalar  -  sepish  uchun  islilatiladi  -  Pulveris  adspersorii.  Zarrachalarning  katta  -  kichikrigr  0,l 

‖mkm bo‘iib, bolalar yaraiariga sepish uchun qo‘llaniladi; 

2.  Hidlash  uchun  -  zarrachalarning  katta  -  kichikligi  0,2  mkm  bo‘lib,  yuqorida  ko‘rsatilgan 

kattalikdan  oshmasligi  kerak.  Chunki,  hidlanadigan  poroshoklar  yuqori  nafas  yo‘llariga  borishi 

zarur; 

3. Purkash uchun - Pulveris insufflatorii. Zarrachalarning katta - kichikligi - 0,3 mkm bo‘lib, maxsus 

asboblar yordamida purkaladi; 

4. Tish poroshoklari - Pulveris dentifrice. 

5. Uyda eritma tayyorlash uchun poroshoklar (chayish, ho‘llab qo‘yish, yuvish uchun eritmalar). 

Miqdorga taqsimlangan tavsifga ko‘ra: 

1.  Miqdori  taqsimlangan  poroshoklar:  Pulveris  divisi.  Shifokor  ко‘rsatmasiga  binoan  har  bir 

beriladigan  poroshok  miqdorga  taqsimlangan  bo‘ladi.  Miqdorga  taqsimlangan  poroshoklar  ikki 

xil ko‘rinishda yoziladi: 

a)  shifokor  xar  qaysi  preparat  uchun  terapevtik  miqdorini  va  necha  dona  tayyorlash  kerakligini 

ko‘rsatadi. 

Rp.: Magnii oxydi 0,25 

Natrii hydrocarbonatis 0,15 

Misce fiat pulvis 

Da tales doses N 6 

S. Bitta poroshokdan kuniga 3 maxal ichilsin. 

b) shifokor retseptda dori preparatini umumiy miqdorini keltirib, necha donaga bo‘lishni ko‘rsatadi. 

Rp.: Magnii oxydi 3,0 

Natrii hydrocarbonatis 0,9 

Misce fiat pulvis 

Divide in partes aequales № 6 

Da. Signa. Bitta poroshokdan kuniga 3 maxal ichilsin.