Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

ICHISHGA MO‟LJALLANGAN TOMCHILAR. 

---

50 

 

(GUTTAE AD USUM INTERNUM) 

Tomchilarning  bu  guruhi  rang-barangligi  bilan  farqlanib,  ular  quyidagi  misollar  bilan 

cheklanadi. 

Rp.: Solutionis Platyphyllini hydrotartratis 0,2 % 10 ml 

D.S. 10 tomchidan ovqatdan oldin ichilsin. 

Retseptda  suvda  oson  eriydigan  kristall  moddaning  (1:10)  eritmasi  yozilgan,  eritmaning 

konsentratsiyasi  va  umumiy  og‗irligini  saqlash  uchun  1-shisha  filtrdan  foydalaniladi.  Agar  bu 

filtr bo‗lmasa, uni yuqorida ko‗rsa- tilgandek suzilib, qadoqlangan holda beriladi. 

 Rp.:Tincturae Convallariae majalis  

Tincturae Valerianae aa 10 ml  

M.D.S. 25 tomchidan kuniga 2 mahal  

Rp.: Aethylmorphyni hydrochloridi 0,2  

Mentholi 0,3  

Natrii bromidi 1,0 

Adonisidi 5 ml 

M.D.S. 25 tomchidan kuniga 2 mahal 

Tarkibiga  ko‗ra,  tomchi  murakkab  bo‗lib,  uch  xil  tuzli  komponentlar  va  uch  xil  o‗simlik 

xomashyosidan,  ya‘ni  spirtli  ajratmadan iborat (2  ta  nastoyka,  70  %  etanolda tayyorlangan  va 

yangi galen preparat adonizid tarkibida 18—20 % etanol saqlaydi). Mentolni eritish uchun 70 % 

dan  kichik  bo‗lgan  etanol  kerak  bo‗ladi,  u  avval  nastoykalar  aralashmasida  eritiladi  (bemorga 

beriladigan  flakonga).  Uncha  katta  bo‗lmagan  alohida  stakanga  5  ml  adonizidda  0,2  g  dionin 

eritiladi  (dioninning  suvda  va  etanolda  eruvchanligi  1:30),  so‗ngra  natriy  bromid  eritiladi 

(suvda va mentolda oson eriydi) va eritma flakonga quyiladi (agar kerak bo‗lsa paxta tamponda 

suziladi). 

Ichishga  mo‗ljallangan  tomchilarni  tayyorlashda  «A»  va  «B»  ro‗yxatdagi  preparatlarning 

dozalarini  tekshirish  muhim  jarayonlardan  hisoblanadi.  Bunda  dori  turi  umumiy  hajmi -  ning 

tomchilar  soni  tekshiriladi  (spirtli  eritmalar  1  ml.da  turli  miqdorda  tomchi  saqlaydi),  so‗ngra 

proporsiya bilan  «zaharli»  yoki  «kuchli ta‘sir etuvchi» ro‗yxatidagi moddaning retseptdagi bir 

martalik  tomchilar  soniga  ko‗ra  ularning  miqdori  aniqlanadi.  Retsept  bo‗yicha  25  tomchida 

0,004  g  dionin  bor  (yuqori  bir  martalik  doza  0,03  g).  Hisob:  dori  turining  umumiy  hajmi  25 

ml.da 0,008 g dionin bor) yoki 50 tomchi spirtli preparatda, 25 tomchida esa 0,004 g dionin bor.