Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi

Kuchli  asos  va  kuchsiz  kislota,  kuchsiz  kislota  va  kuchli  asosdan  tashkil  topgan 

tuzlardan in‘eksion eritmalar tayyorlash 

 

Kuchli asos va kuchsiz kislotadan tarkib topgan tuz (natriy kofein benzoat, natriy nitrit, natriy 

tiosulfat va boshqalar) eritmalari uchun stabilizator sifatida ishqor eritmalari ishlatilishi mumkin. 

Rp: Sol. Coffeini - natrii benzoatis 10% - 50 ml 

Sterilisetur! 

D.S. 1 ml dan teri ostiga yuboriladi. 

Pasporti: Koffein benzoat natriy 0,5 g 

                                                           

66

 

Гаврилов А.С. Фармацевтическая технология. Изготовления лекарственных препаратов.-«ГЭОТАР-Медиа».- 

Москва.-2016. (760 bet)

 

 

---

182 

 

Natriy gidrooksid eritmasi 0,2 ml 

1000ml-4ml 

50ml-X 

In‘eksiya suvi- 50ml 

V

um = 

50 ml 

Yuqoridagi  retsept  kuchli  asos  va  kuchsiz  kislotadan  tashqil  topgan  tuz  eritmasiga  misol 

bo‘ladi. XI DF si talabiga binoan eritmani tayyorlashda stabilizator sifatida bir litr eritmaga 0,1 M 

natriy  ishqoridan  4  ml  qo‘shiladi.  Bu  retsept  buyicha  0,2  ml  natriy  gidroksid  eritmasi  kushamiz. 

Eritmaning rN ko‘rsatkichi 6,8—8,0 oraligida bo‘ladi. Eritma 120°S da 8 daqiqa sterillanadi. 

Alkaloid va sintetik azot asos tuzlari eritmasi (morfin gidroxlorid, strixnin nitrat, novokain va 

b.)  qadoqlanadigan  shishaning  ishqoriy  muxiti  ta‘sirida  gidroliz,  fenol  guruhining  oksidlanishi, 

murakkab efir boglarining sovunlanishi kabi reaksiyalarga uchraydi. Bu eritmalarni 0,1 M li xlorid 

kislotasi qo‘shib turg‘unlashtiriladi. 

Rp: Sol Dibazoli 1%—10 ml 

Sterilisetur! 

D.S. 50 flakon. 

Steril ulchov kolbasiga aseptik sharoitda tortib olingan 5 g dibazol solinadi. Ustiga in‘eksiya 

uchun ishlatiladigan suv, 5 ml 0,1 M li xlorid kislota eritmasi solib eritiladi va eritma hajmi 500 ml 

ga etkaziladi. Tayyor eritma steril filtr orqali hajmi 10 ml li idishlarga qadoqlanadi. Idishning og‘zi 

rezina  tikin  va  alyumin  qopqoq  bilan  zich  qilib  berkitiladi.  Mexaniq  zarrachalar  bor-yukligi 

tekshirilib, so‘ng avtoklavda 120°S haroratda 8 daqiqa sterillanadi. YAna mexaniq zarrachalar bor-

yukligi tekshirilib, tegishli yorliq epishtiriladi. Eritmani saqlanish muddati korongi va salqin erda 60 

kun. 

XI  DF  buyicha,  in‘eksiya  dori  turlariga  steril  suvli  va  suvsiz  eritmalar,  suspenziyalar, 

emulsiyalar, yuborishdan oldin steril erituvchida eritiladigan quruq va qattiq moddalar (poroshoklar, 

govak massalar va tabletkalar) kiradi. 

Dorivor  moddalarni  erituvchisi  sifatida  DF  va  normativ  texnik  xujjatlar  talablariga  javob 

beruvchi  in‘eksiya uchun suv, o‘simlik moylari, etiloleat  ishlatiladi. Kompleks erituvchi  tarkibida 

esa  etil  spirti,  glitserin,  propilenglikol,  polietilenoksid  400,  benzilbenzoat,  benzil  spirti  va  boshqa 

erituvchilar  ishlatiladi.  In‘eksiya  uchun  ishlatiladigan  suv  XI  DF  ga  asosan  tozalangan  suvga 

quyilgan talablardan tashkari apirogen bo‘lishi kerak (FS 42 o‘z - 0512 - 2002).  

Bu  suv  aseptik  sharoitda  tomchilarni  ushlab  qoladigan  maxsus  separator  urnatilgan 

distillyasion apparat yordamida olinadi.  

In‘eksiya uchun ishlatiladigan suv va in‘eksion eritmalarning pirogenligini tekshirish XI DF, 

2-tomining, 183 betida keltirilgan «Pirogenlikka tekshirish» maqolasiga kura olib boriladi.