Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi biofarmatsiya

Dori  moddasining  oddiy  kimyoviy  modifikatsiyasi  - 
deganda  bitta  modda  dori  vositasi 
sifatida  farmakologik  ta’sirga  javob  beradigan  modda  molekulasining  qismi  to‘liq  saqlanib 
qolgan  turli  kimyoviy  birikma  shaklida  (tuz,  asos,  kislota,  efir,  kompleks  birikma  va  b.) 
qo‘llanilish faktoriga etiladi.
 
Dozator
 - aniq dozalarga bo‘lib beruvchi asbob. 
Draje 
–  ichish  uchun  mo‘ljallangan  qand  ustiga  (massasi  0,025  g)  dori  va  yordamchi 
moddalarni  obakilash  yoli  bilan  olinadigan  va  dozalarga  bo‘lingan  qattiq  dori  turi.  Drajelar 
to‘g’ri sfera shaklda bo‘ladi, qoplangan qobiq massasi drajening umumiy massasini 20% tashkil 
etadi.  Draje  olishda  qand,  kraxmal,  patoka,  asosli  magniy  karbonat,  bug’doy  uni,  kakao, 

---

230 
 
etiltselluloza,  bo‘yovchi  va  boshqa  yordamchi  moddalar  ishlatiladi.  Drajelar  tarkibi  bo‘yicha 
oddiy va murakkab tarkibli bo‘lishi kerak. Drajelar tarkibida 10 ta va undan ko‘p dori moddalar 
berilishi mumkin, ular bir-biridan yordamchi moddalar bilan ajralib turadi. 
Epidermis
 – ko‘p qatlamli yassi epiteliydan tashkil topgan terining yuqori qavati. 
Erituvchi  — 
biror  moddani  o‘zida  eritadigan  suyuqlik.  Erituvchilarga  suv,  spirt,  efir, 
xloroform, o‘simlik moylari, toluol, ksilol, benzol va b. misol bo‘la oladi.