Toshkent farmatsevtika instituti dori turlari texnologiyasi kafedrasi biofarmatsiya

Buzovskiy usulida peshobdagi efedrin gidroxlorid miqdorini aniqlash 
5  ml  miqdordagi  suyuqlik  ekstraksiya  maqsadida  ajratish  voronkasiga  solinadi.  Eritmaga 
10 % li ammiak eritmasi solib ishqoriy sharoit hosil qilinadi (pH 8,4 – 8,5). Sharoit ishqoriyligini 
esa  universal  indikator  qog‘ozi  yoki  pH  metr  orqali  o‘lchanadi.  So‘ngra,  eritmaga  25  ml 
xloroform solinib, asta –sekinlik bilan 3 - 5 daqiqa chayqatiladi. 10 daqiqadan so‘ng, xloroform 
qismi suv qismidan ajratilib, chinni idishga quyiladi. 
Ekstraksiya  shu  usulda  yana  bir  marta  qaytariladi.  Xloroformli  ajratma  qum  hammomida 
40
0
C  haroratda  bug‘lantiriladi.  Qolgan  qoldiqni  5  ml  0,1M  xlorid  kislotada  eritib,  filtrlanadi. 
Parallel ravishda tajriba tarkibida efedrin gidroxlorid bo‘lmagan peshob bilan ham olib boriladi. 
Ikkala  suyuqlik  spektrofotometrda  254  nm  to‘lqin  uzunligida  tekshiriladi.  Efedrin 
gidroxloridning 1 ml siydikdagi mkg miqdori quyidagi formula orqali aniqlanadi: 
 
 
 
 
• 
Do – Tekshiriladigan eritmani optik zichligi.  
• 
D
ST
 – Standart suyuqlikning optik zichligi.  
• 
A – 1 ml standart eritmadagi efedrinning miqdori, g.  
• 
S – Ekstraksiya uchun olingan siydikning miqdori, ml.  
• 
V – Siydikni umumiy miqdori, ml.  
• 
l – Kyuvetani qalinligi, sm.  
Bir  seriyadagi  shamchani  tekshirish  uchun  kamida  2  ta  it  ishlatiladi.  Tekshirish,  hamda 
hisoblash  natijalari  jadvalga  tushiriladi,  efedrin  gidroxloridni  peshobdagi  miqdor  o‘zgarishiga 
qarab, so‘rilish tezligini asos tabiatiga bog‘liqligi to‘g‘risida xulosa qilinadi.