Toshkent farmasevtika instituti toksikologik kimyo kafedrasi

Toksikologik ahamiyati. Aminazin neyroleptik ta’sirli moddalarni asosiy namoyondasi. YAngi neyroleptiklar ko‘plab yaratilishiga qaramasdan aminazin tibbiyotda qo‘llanib kelinmoqda.
Aminazin asosan markaziy nerv tizimi faoliyatiga kuchli sedativ ta’sir etadi. U avval qo‘zg‘alish - himoyalanish refleksiga ta’sir etib, skelet muskullarini bo‘shatiradi, ong sezgirligi esa saqlanib qoladi.
Aminazin uyqu dorilar, barbituratlar, narkotiklar, analgetiklar, maxalliy anestetiklar va psixotrop moddalar ta’sirini kuchaytiradi. Turli reflekslarning faolligini so‘ndiradi.
Preparat qayd qilishga qarshi kuchli ta’sir etadi, xiqchoqni tinchlantiradi. Gipotermik ta’sirga ega bo‘lib, organizmni sun’iy sovitish uchun qo‘llaniladi. Aminazin uyqusizlikni davolashda, qichimali dermatozda, psixoz, nevroz xastaliklarida qo‘llaniladi. U qon tomirlari o‘tkazuvchanligini kamaytiradi, qo‘rquv va vahimani bo‘shashtiradi.
Aminazin bilan davolash 3-4 haftadan 3-4 oygacha va undan ortiq muddatlar davom etishi mumkin. Sutkalik dozasi 0,075 g dan 0,6 g gacha etadi. Davolash oxirida dori sekin asta kamayritib borilishi kerak.
Aminazinni barbituratlar iste’mol qiluvchi va boshqa gangituvchi moddalarga o‘rganib qolgan toksikomanlar, narkomanlar, alkogolizmga duchor bo‘lganlarga tavsiya etiladi.
Metobolizmi: Aminazin sulfooksidlanish, demetillanish, N-oksidlanish, gidroksillanish kabi murakkab metobolitlanadi. Adabiyotlarda ko‘rsatilishicha aminazinni 20 xildan ortiq metoboliti aniqlangan. Asosiy metobolitlari peshob bilan ajraladi, ba’zilari sulfat va glyukuron kislotalari bilan konyugatlar hosil qilib ajraladi, oz qismi o‘zgarmagan holda peshob orqali ajralgani uchun undan to‘g‘ridan-to‘g‘ri aminazinni aniqlash mumkin.