Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

lik  so‘nggi  qo‘shilgan  naflilik  ko‘rsatkichlarini jamlash  orqali 

aniqlanadi. 

Agar  iste’molchi  manfiy  so‘nggi  qo‘shilgan naflilikka 

ega  b o isa ,  u  holda  yalpi  naflilik  kamayadi.  So‘nggi  qo‘shilgan 

naflilikning pasayib borish qonunini  iste’mol  qilingan muzqaymoq 

misolida 7.3-jadval orqali ifodalash mumkin.

211

---

7.3-jadval

Muzqaymoq iste’mol qilishdan olingan so‘nggi qo‘shilgan va 

___________________yalpi naflilik

Iste’mol qilingan 

muzqaymoqlar soni

So‘nggi qo‘shilgan 

naflilik (MU)

Yalpi naflilik (U)

0

-

0

1

4

4

2

3

7

3

2

9

4

1

10

5

0

10

6

-3

7

Jadvaldan  ko‘rinadiki,  musbat  ishorali  so‘nggi  qo‘shilgan  nafli- 

likning oshib borishi bilan, yalpi naflilik miqdori o‘sib bormoqda. Bi- 

roq, bu o ‘sish sur’ati muzqaymoqlaming navbatdagi  soni  qo‘shilishi 

bilan pasayib  bormoqda.  Manfiy  ishorali  so‘nggi  qo‘shilgan naflilik 

yalpi naflilikning qisqarishiga olib kelmoqda.

Iste’molchi  tovarlaming  turli  to ‘plamini  xarid  qilishda  doimo