Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

221

---

8-BOB. RAQOBAT VA MONOPOLIYA

Bozor mexanizmining asosiy tarkibiy qismlaridan biri raqobat hi­

soblanadi. Bozor iqtisodiyoti o‘zining yetuklik darajasi va rivojlanish 

xususiyatlaridan  qat’iy  nazar  raqobatning  mavjud  boiishini  taqozo 

etadi. Shu bilan birga, bozor iqtisodiyoti rivojlanib borishi bilan raqo- 

batchilik munosabatlari ham takomillashib, o ‘z shakllarini o ‘zgartirib 

boradi. Mamlakatimiz birinchi Prezidenti I. A.  Karimov raqobatning 

bozor iqtisodiyotidagi ahamiyatini ko‘rsatib, «Raqobat boim asa, bo­

zor iqtisodiyotini barpo  etib boim aydi.  Raqobat -  bozoming asosiy 

sharti, aytish mumkinki, uning qonunidir», deb ta’kidlaydi.41

Shuningdek,  bu  masalaning  muhimligini  yana  bir  bor  ta’kidlab, 

“mamlakatimizda  Yaratilgan  texnologiyalaming  raqobatdoshligini 

ta’minlash, “nou-xau” namunalarini yaratish, zamonaviy axborot-kom- 

munikatsiya texnologiyalarini joriy etish, ya’ni yuqori sifatli mahsulot 

ishlab chiqarishni ta’minlash bo‘yicha tizimli chora-tadbirlami amalga 

oshirish”42  kerak. Bu muhim amaliy ahamiyatga ega boigan jihatlami 

yoritib  berish  mazkur  bobning  asosiy  vazifasi  hisoblanadi.  Shuning­

dek, monopoliyalaming iqtisodiy asosi, turlari va mamlakatimizda mo- 

nopoliyaga qarshi qonunchilikning rivojlantirilishi bayon etiladi.