Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

Talab, 

ming sentner 

hisobida

Bir sentner 

narxi (so‘m) 

hisobida

Taklif, 

ming sentner 

hisobida

Ortiqcha (+) 

yoki kam (-)

85

3400

72

80

3700

73

75

4000

75

70

4300

77

65

4600

79

60

4900

81

a)  Bozor  narxi  yoki  muvozanatlashgan  narx  qanday  bo‘ladi? 

Bug‘doyning muvozanatlashgan miqdori qancha? 4-ustunni to‘ldiring 

va natijalarini tushuntirib bering;

b) jadval m a’lumotlaridan foydalanib bug‘doyga bo'lgan talab va 

taklif egri  chiziqlarini  grafik  shaklida  tasvirlang.  Muvozanatlashgan 

narx va muvozanatlashgan miqdomi aniqlang;

v)  nima  uchun  3400  so‘m  bu  bozorda  muvozanatlashgan  narx 

bo‘la olmaydi? 4900 so‘m-chi?

g)  davlat bug'doyning  eng yuqori narxini  3700  so‘m qilib  belgi- 

ladi deb faraz qilaylik. Bunday narx qanday oqibatlarga olib kelishini 

batafsil tushuntiring.  0 ‘z javoblaringizni grafikda tasvirlang.

4. Talab va taklifning quyidagi o‘zgarishlarining har biri raqobatli 

bozorda muvozanatli narx va mahsulotlaming muvozanatli miqdori­

ga qanday ta’sir ko‘rsatadi? Javoblaringizning to ‘g ‘riligini tekshirish 

uchun talab va taklif egri chiziqlari grafigidan foydalaning:

a) 

taklif qisqaradi, talab esa o'zgarishsiz qoladi; b) talab qisqaradi, 

taklif esa o‘zgarishsiz qoladi; v) taklif ko‘payadi, talab esa o‘zgarishsiz 

qoladi;  g) talab ham, taklif ham ko‘payadi;  d) talab  ortadi, taklif esa 

o‘zgarishsiz  qoladi;  e)  taklif ko'payadi,  talab  esa  qisqaradi; j)  talab 

ortadi, taklif esa qisqaradi; z) talab ham, taklif ham qisqaradi.

5.  Engel qonunining mohiyatini tushuntirib bering.

6.  Iste’molchi  xatti-harakati nazariyasining asosida nimalar yota- 

di? Bu nazariyaning asosiy qonun-qoidalarini izohlang.

7.  Iste’molchining  afzal  ko‘rishi  nima?  U  iste’molchi  tanloviga 

qanday ta’sir ko‘rsatadi?

220

---

8. Yalpi  (umumiy)  naflilik va  so‘nggi  qo‘shilgan naflilik tushun- 

chalari o ‘rtasida qanday bog‘liqlik mavjud?

9. Befarqlik egri chizig‘i nimani ifodalaydi? Befarqlik kartasi-chi? 

Ulaming  iste’molehi  xatti-harakatini  tushuntirishdagi  ahamiyatini 

izohlang.

10.  Iste’molchi  byudjeti  chizig‘iga  narx  va  daromaddagi 

o‘zgarishlar qanday ta’sir ko‘rsatadi?