Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

7.4. Iste’molchi xatti-harakati nazariyasi

Hozirda  iqtisodiyot  nazariyasiga  oid  ko‘plab  darslik  va  o‘quv 

qo‘llanmalarda bozor talabining  shakllanishi va namoyon bo‘lishini 

iste’molchining xatti-harakati orqali tushuntirishga harakat qilinmoq- 

da.  Bunda  oldindan  g ‘arb  adabiyotlarida  mavjud bo‘lib  kelgan  turli 

nazariyalardan  foydalanib,  iste’molchi  hatti-harakati  nazariyasi  alo­

hida yo‘nalish sifatida bayon etilmoqda40. Talabalami mazkur nazari- 

yaning mohiyati bilan tanishtirish maqsadida uning asosiy tushuncha- 

larini ko‘rib chiqamiz.

Iste’molchining bozordagi xatti-harakati  so‘nggi qo‘shilgan nafli­

lik nazariyasi hamda iste’molchi tanlovi nazariyasi orqali izohlanadi. 

So‘nggi  qo‘shilgan  naflilik nazariyasining  mazmuni  bilan  IV  bobda 

batafsil tanishib chiqqan edik. Bu nazariya yordamida iste’molchining 

manfaati nuqtai nazaridan uning afzal ko‘rishi qoidalari bayon etiladi. 

Agar naflilikka iste’molchi o ‘lchami bilan qaralsa, u iste’molchining 

biron-bir ne’matni iste’mol qilishidan olinadigan qoniqishni anglata- 

di.