Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

175 Manba:  2015-yilda Pul-kredit sohasidagi vaziyat va monetar siyosatning

2016-yilga  m o‘ljallangan  asosiy  y o ‘nalishlari  //  0 ‘zbekiston  Respublikasi

Markaziy banki xisoboti. www.cb.uz.

635

---

0 ‘zbekiston  Respublikasini  yanada  rivojlantirish  bo‘yicha  hara- 

katlar strategiyasining ishlab chiqilishi natijasida undagi ko‘rsatilgan 

bir qator vazifalar ham mamlakatimizdagi milliy valyutani mustahkam­

lash siyosatida o‘ziga xos samara beradi. Jumladan:

-  ilg‘or  xalqaro  tajribada  qo‘llaniladigan  instrumentlardan  foy- 

dalangan  holda  pul-kredit  siyosatini  yanada  takomillashtirish,  shu­

ningdek  valyutani  tartibga  solishda  zamonaviy  bozor  mexanizmla- 

rini bosqichma-bosqich joriy etish, milliy valyutaning barqarorligini 

ta’minlash;

-  bank  tizimini  isloh  qilishni  chuqurlashtirish  va  barqarorligini 

ta’minlash,  banklaming  kapitallashuv  darajasi  va  depozit  bazasini 

oshirish,  ulaming moliyaviy barqarorligi  va  ishonchliligini  mustah­

kamlash, istiqbolli investitsiya loyihalari hamda kichik biznes va xu­

susiy tadbirkorlik subyektlarini kreditlashni yanada kengaytirish.176

0 ‘z  navbatida,  Markaziy bank  tomonidan  amalga  oshirilgan pul 

bozoridagi  operatsiyalari  muomaladagi  pul  massasini  boshqarish, 

bank tizimi likvidligini tartibga solish va foiz stavkalari barqarorligini 

ta’minlashga qaratildi.

Xulosalar

1.  Pulning  iqtisodiyotda  o‘z  vazifalarini  bajarish  jarayonida 

to‘xtovsiz  harakatda bo‘lishi,  tovarlar va xizmatlar ayirbosh  qilish 

jarayonida qo‘ldan qo‘lga o‘tib, aylanib turishi pul muomalasi deyi­

ladi.

2.  Jahonda tarixan shakllangan hamda har bir mamlakat tomoni­

dan  qonuniy  ravishda  mustahkamlab  qo‘yilgan  pul  muomalasining 

turli tizimlari  amal  qiladi.  Mamlakat pul tizimining muhim tarkibiy 

qismlari quyidagilardan iborat: milliy pul birligi; naqd pul muomala- 

sida qonuniy to‘lov vositasi  sifatida amal qiluvchi  qog‘oz,  tanga va 

kredit pullar tizimi; pul emissiyasi, ya’ni belgilangan qonuniy tartibda 

pulni muomalaga chiqarish tizimi; pul muomalasini tartibga soluvchi 

davlat idoralari.