Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov

gan  sarflaridir. 

Investitsion sarflar asosan uchta qismdan iborat:  a) 

tadbirkorlar tomonidan mashina, yskuna va stanoklaming barcha xari- 

di;  b)  barcha qurilishlar;  v) zaxiralaming o‘zgarishi.  Birinchi  guruh 

elementlaming  «investitsion sarflar» tarkibiga kiritilish  sababi  aniq: 

qurilishlaming bunday sarflar tarkibiga kiritilishi, o‘z-o‘zidan aniqki, 

yangi fabrika, ombor yoki elevator qurilishi investitsiyalar shakli hi­

soblanadi. YalM tarkibiga tovar zaxiralaming ko‘payishi, ya’ni ishlab 

chiqarilgan, lekin mazkur yilda sotilmagan barcha mahsulotlar kiriti- 

ladi.  Boshqacha aytganda YalM o‘z ichiga yil davomidagi zaxiralar 

va ehtiyotlar barcha o‘sishining bozor qiymatini oladi. Zaxiralaming 

bu  o‘sishi YalMga joriy ishlab  chiqarish hajmi  ko‘rsatkichi  sifatida 

qo‘shiladi.

Zaxiralar kamayganda,  bu kamayish YalM hajmidan  chiqarilishi 

zarur. Zaxiralaming kamayishi yil davomida milliy iqtisodiyotda ish­

lab chiqarilgandan ko‘proq mahsulot sotilganligini bildiradi. Boshqa­

cha aytganda jamiyat mazkur yilda ishlab chiqarilgan barcha mahsu­

lotni va bunga qo‘shimcha oldingi yillardan qolgan zaxiralaming bir 

qismini iste’mol qilgan boiadi.

Milliy  hisoblar  tizimida  YalMni  hisoblashda  yalpi,  xususiy  va 

ichki investitsiyalar tushunchasidan foydalaniladi.