Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov



Download 18,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet1055/1093
Sana18.01.2022
Hajmi18,63 Mb.
#388875
1   ...   1051   1052   1053   1054   1055   1056   1057   1058   ...   1093
Bog'liq
83. Iqtisodiyot nazariyasi. Xodiyev B.Y, Shodmonov SH.SH

1)  boj  to‘lovlari. 

Boj  to‘lovlari  import tovarlarga  aksiz  soliqlari 

hisoblanadi, u daromad olish maqsadida yoki himoya uchun kiritilishi 

mumkin;


2) import kvotalari. 

Import kvotalari yordamida ma’lum bir vaqt 

oralig‘ida  import  qilinishi  mumkin  bo‘lgan  tovarlarning  maksimal 

hajmi o‘matiladi;



3)  tarifsiz  to‘siqlar. 

Tarifsiz  to‘siqlar  tarkibiga  litsenziyalash 

tizimi,  mahsulot  sifatiga  standartlar  qo‘yish  yoki  oddiy  ma’muriy 

taqiqlashlar kiradi;



4)  eksportni  ixtiyoriy  cheklash. 

Eksportni  ixtiyoriy  cheklash 

savdo to‘siqlarining nisbatan yangi shakli hisoblanadi. Bu holda chet 

el firmalari o‘zlarining ma’lum mamlakatga eksportini ixtiyoriy rav­

ishda cheklaydi.

Mamlakatlar  xalqaro  savdo  yordamida  o‘zlarining  davlatlara­

ro  ixtisoslashuvini  rivojlantirishi,  o‘zlarining  resurslari  unumdor- 

ligini  oshirishi  va  shu  orqali  ishlab  chiqarishning  umumiy  hajmini 

ko‘paytirishi mumkin.  Alohida davlatlar,  eng yuqori nisbiy  samara- 

dorlik bilan ishlab chiqarish mumkin bo‘lgan tovarlarga ixtisoslashi- 

shi va ulaming  o‘zlari  samarali ishlab  chiqarish holatida bo‘lmagan 

tovarlarga ayirboshlash hisobiga yutish mumkin.

Shu  o'rinda  mamlakatlar  nima  uchun  savdo-sotiq  qiladi,  degan 

savol  tug‘iladi.  Birinchidan,  iqtisodiy resurslar  dunyo  mamlakatlari 

o‘rtasida  juda  notekis  taqsimlanadi:  mamlakatlar  o‘zlarining  iqti­

sodiy  resurslar  bilan  ta’minlanishi  keskin  farqlanadi.  Ikkinchidan, 

har xil  tovarlami  samarali  ishlab  chiqarish har xil  texnologiya yoki 

resurslar uyg‘unlashuvini talab qiladi. Bu ikki holatning xalqaro sav- 

doga ta’sirini oson tushuntirish mumkin. Masalan, Yaponiya ko‘p va 

yaxshi  tayyorlangan  ishchi  kuchiga  ega,  malakali  mehnat  ortiqcha 

bo‘lganligi  sababli  arzon  turadi.  Shu  sababli,  Yaponiya  tayyorlash

743



uchun ko‘p miqdorda malakali mehnat talab qilinadigan turli-tuman 

mehnat sig‘imli tovarlami samarali ishlab chiqarishga ixtisoslashgan. 

Avstraliya  esa aksincha, juda keng maydonlariga ega bo‘lgan holda 

yetarli bo‘lmagan miqdorda inson resurslari va kapitalga ega.

Qisqacha  aytganda,  himoya  qilinadigan  tarmoqlar  savdo 

to‘siqlarini kiritishdan oladigan foyda butun iqtisodiyot uchun ancha 

katta yo‘qotish hisoblanadi.


Download 18,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   1051   1052   1053   1054   1055   1056   1057   1058   ...   1093




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish