Toshkent davlatiqtisodiyot universiteti b. Y. Xodiyev, sh sh. Shodmonov


 Foydaning mazmuni. Foyda normasi va massasi



Download 18,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet484/1093
Sana18.01.2022
Hajmi18,63 Mb.
#388875
1   ...   480   481   482   483   484   485   486   487   ...   1093
Bog'liq
83. Iqtisodiyot nazariyasi. Xodiyev B.Y, Shodmonov SH.SH

11.3. Foydaning mazmuni. Foyda normasi va massasi

Korxonalarning faoliyatiga baho berishda sotilgan mahsulotlaming 

hajmi, ularga qilingan sarf-xarajatlar va foyda tushunchalaridan keng 

foydalaniladi.



Korxonalarda  tovar  va  xizmatlami  sotishdan  olingan  mab-

 

lag‘lar  ularning  pul  tushumlari  yoki  pul  daromadlari  deyiladi.

Aytaylik, korxonada bir oy davomida  100 ming dona «А» mahsuloti 

ishlab chiqarildi. Har bir mahsulotning narxi  1000 so‘m. Agar barcha 

mahsulotlar sotilgan taqdirda, korxonaning bir oylik pul tushumi  100 

mln. so‘m (100000 x  1000) ga teng bo‘ladi.

Biroq, korxonaning pul tushumlari uning faoliyatining samaradorligi- 

ga baho bera olmaydi. Chunki, bu pul tushumlari qanday xarajatlar evazi­

ga olinganligi aks ettirmaydi.  Shunga ko‘ra, korxona pul tushumlaridan 

hamma xarajatlar ajratib tashlansa qolgan qismi -  foyda hisoblanadi, u 

korxona ishlab chiqarish samaradorligini aniqlashda muhim o‘rin tutadi.

Bundan  ko‘rinib  turibdiki,  ishlab  chiqarish jarayonida Yaratilgan 

mahsulot yoki xizmatlaming qiymati  sotilgandan keyin ikki  qismga: 

ishlab  chiqarish  xarajatlarini  qoplash  va  foyda  qismlariga bo‘linadi. 

Agar yanada aniqroq qilib aytadigan bo‘lsak, ishlab chiqarish jarayoni­

da Yaratilgan qo‘shimcha mahsulot foydaga aylanadi. Albatta har bir 

korxonada olingan foyda miqdori Yaratilgan qo‘shimcha mahsulotga 

teng bo‘lmasligi, ko‘p yoki kam bo‘lishi mumkin. Bu hoi soliqlar va 

baholar mexanizmi ta’sirida sodir bo‘ladi.


Download 18,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   480   481   482   483   484   485   486   487   ...   1093




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish