to‘g‘risida”gi qarori hamda 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
2015-yil 6-martdagi PQ-2313-sonli “Muhandislik-kommunikatsiya
va yo‘l-transport infratuzilmasini rivojlantirish va modemizatsiya
qilish dasturi to‘g‘risida”gi qarorlariga kiritilgan investitsiya loyiha-
laming avtomatlashtirilgan nazorat va monitoring tizimi Iqtisodiyot
vazirligi hamda Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini
rivojlantirish vazirligi tomonidan ishlab chiqildi va joriy qilindi.
Shuningdek, 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining tadbir
korlikni qo‘llab-quwatlash borasidagi qator farmon va qarorlari,
xususan, 2015-yil 15-maydagi «Xususiy mulk, kichik biznes va
xususiy tadbirkorlikni ishonchli himoya qilishni ta’minlash, ulami
jadal rivojlantirish yoiidagi to‘siqlami bartaraf etish chora-tadbirlari
to‘g‘risida»gi PF-4725-sonli Farmoniga muvofiq, iqtisodiyotni liberal-
lashtirish, biznes yuritish shart-sharoitlarini yanada yengillashtirish,
qulay ishbilarmonlik muhitini shakllantirish, tadbirkorlikni rivojlan
tirish yoiidagi ortiqcha to‘siq va g‘ovlami bartaraf etish bo‘yicha
keskin va ta’sirchan chora-tadbirlaming amalga oshirilishi sohaning
yanada rivojlanishiga zamin va turtki boimoqda.
Mamlakatimizda xususiy tadbirkorlikning rivojlanishiga mazkur
sohani turli darajalarda qoilab-quwatlashning samarali tizimi katta
ta’sir ko‘rsatdi. Davlat tomonidan uning me’yoriy-huquqiy asoslari
ishlab chiqildi va takomillashtirildi, kichik korxonalami moliya-
kredit va investitsiya jihatidan qoilab-quwatlash bo‘yicha muayyan
ishlar amalga oshirildi. Xususiy tadbirkorlikni qoilab-quwatlash
bo‘yicha davlat va mintaqaviy dasturlar ishlab chiqildi va bugungi
kunda ham hayotga izchil ravishda tatbiq etilmoqda. Bu sohada min-
taqalararo va xalqaro aloqalar yoiga qo‘yilmoqda, hukumatlararo va
xalqaro shartnomalar tasdiqlanmoqda, tadbirkorlaming jamoatchilik
uyushmalari faoliyati jonlantirilmoqda, axborot ta’minoti tizimi vu
judga keltirilmoqda.
Mamlakatimizda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sekto-
rining shakllanishi va mustahkamlanishida Savdo-sanoat palatasi,
Dehqon va fermer xo‘jaliklari uyushmasi, «Madad», «Kafolat»,
« 0 ‘zagrosug‘urta» kabi qator sug‘urta kompaniyalari, Respublika biz-
nes-inkubatori, Dehqon va fermer xo‘jaliklarini qoilab-quwatlash
288
jamg‘armasi, Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi-
ning Ish bilan ta’minlashga ko‘maklashish jamg‘armasi kabi byudjet-
dan tashqari jamg‘armalaming roli juda katta bo‘ldi.
0 ‘zbekistonda kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni yanada
erkinlashtirish va rag‘batlantirish chora-tadbirlari kuchaytirilmoq-
da. Jumladan, keyingi yillarda xususiy mulk va xususiy tadbirkor
lik huquqini himoya qilish borasidagi qonunchilik mustahkamlandi,
bozor infratuzilmasini shakllantirish ishlari jadallashtirildi, biznesni
ro‘yxatga olish, ixtiyoriy ravishda yopish va tugatish, faoliyatning
alohida turlari bilan shug‘ullanish huquqini beradigan litsenziya va
ruxsatnomalar berish jarayonlari soddalashtirildi va tartibga solindi.
Moliya, soliq va statistika hisobotlarining barcha shakllari va mud-
datlari keskin qisqartirilmoqda. Soliqqa tortish stavkalari unifikatsi-
ya qilindi va kamaytirildi. Xususan, 2007-yilda kichik korxonalar
uchun yagona soliq to‘lovi stavkasi 13 foizdan 10 foizga tushirilgan
bo‘Isa, 2014-yildan esa sanoat sohasidagi korxonalar uchun yagona
soliq to‘lovi stavkasi 5 foizni tashkil qildi va bu holat xanuzgacha
o‘zgarishsiz qolmoqda. Shuningdek, tadbirkorlarga, awalo, kichik
biznes subyektlariga asosiy, shu jumladan, talab yuqori bo‘lgan mod
diy resurslardan keng foydalanish imkonini beradigan barqaror bo
zor mexanizmi shakllandi. Masalan, banklaming barcha filiallarida
tadbirkorlarga yaqindan maslahatlar berish bo‘yicha “Tadbirkorlar
xonasi” tashkil etildi. Shuningdek, filiallar va mini banklarda tash
kil etilgan “Tadbirkorlar burchagi” orqali respublikamizda kichik
biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish borasida Yaratilgan
shart-sharoitlar, imkoniyatlar, taklif etilayotgan yangi bank xizmatlari
to‘g‘risida doimiy ravishda axborot berib borilishi yo‘lga qo‘yildi.
0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2016-yil 5-oktyabrda-
gi PF-4848-sonli «Tadbirkorlik faoliyatining jadal rivojlanishini
ta’minlashga, xususiy mulkni har tomonlama himoya qilishga va
ishbilarmonlik muhitini sifat jihatidan yaxshilashga doir qo‘shimcha
chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi farmoni doirasida “Korrupsiyaga qar
shi kurashish to‘g‘risida”gi qonun qabul qilindi. Shuningdek, kichik
biznes va xususiy tadbirkorlikni yanada rivojlantirishga qaratilgan
“Davlat xaridlari to‘g‘risida”, “Davlat va xususiy sektor sherikli-
289
gi to‘g‘risida”gi qonun loyihalari hamda 30 dan ziyod qonun va
me’yoriy hujjatlami ishlab chiqish va tasdiqlash borasida faol ishlar
olib borilmoqda.
Tadbirkorlik faoliyatini qoilab-quw atlash va kichik korxonalar
tashkil etish maqsadida 2016-yil mobaynida kichik biznes subyekt-
lariga 15,9 trillion so‘mlik kreditlar ajratildi va o‘sish 2015-yilga
nisbatan 1,3 barobami tashkil qildi. Jumladan, qiymati 3,3 trillion
so‘mlik mikrokreditlar ajratildi, xalqaro moliya institutlari-
ning 206,7 million dollar miqdoridagi kredit liniyalari o‘zlashtirildi
(10.1-rasm).
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Do'stlaringiz bilan baham: 
