Toshkent davlat yuridik universiteti

O‘z javobingizni tadbirkorlik faoliyati, tadbirkorlik subyektlari 
faoliyati ustidan davlat nazoratiga oid qonun hujjatlair, Oʻzbekiston 
Respublikasining Iqtisodiy protsessual kodeksi, shuningdek, Oʻzbekiston 
Respulikasi Oliy Sudi Plenumining tegishli qarorlari bilan asoslang.

---

168 
VII BOB. TADBIRKORLIK FAOLIYATIDA RAQOBAT VA 
MONOPOLIYANI HUQUQIY TARTIBGA SOLISH 
 
Raqobat tushunchasi, huquqiy asoslari va tasnifi. Ustun mavqe va 
uni suiisteʼmol qilish. Raqobatni cheklaydigan kelishib olingan 
harakatlar va bitimlar. Insofsiz raqobat. Iqtisodiy konsentrasiyani 
monopoliyaga qarshi jihatdan tartibga solish. Raqobatni huquqiy 
tartibga soluvchi maxsus vakolatli organ. 
 
Iqtisodiy munosabatlarning sogʻlom hamda barqaror boʻlishini 
ta’minlab beruvchi omillardan biri bu raqobatdir. Raqobat bozor 
munosabatlari bilan bogʻliq tushuncha boʻlib, ushbu tushuncha tom 
ma’noda bozor munosabatlari ishtirokchilarining belgilangan qonun-
qoidalarga muvofiq 
halol, oshkora oʻzaro hurmat hamda bir-birini 
kamsitmagan holda
musobaqalashishni anglatadi. 
Raqobatning bir qator ijobiy xususiyatlari mavjud boʻlib, u 
quyidagilarda namoyon boʻladi: 
birinchidan, bozor talablariga javob bermaydigan tovarlar, ishlar, 
xizmatlar sifat va narx jihatdan talabga javob bermasa, oʻz-oʻzidan bozorni 
tark etadi. Bu orqali raqobatning 
sogʻlomlashtirish funksiyasi
namoyon 
boʻlib, raqobatbardosh boʻlmagan subyektlardan bozor tozalanadi; 
ikkinchidan, raqobat 
ragʻbatlantirish xususiyatiga
ega. Bunda 
raqobatlashuvchilar nisbatan yaxshiroq sifat va mutanosib narxni 
shakllantirish uchun tinimsiz ravishda oʻz tovarlari (ishlar, xizmatlar)ning 
sifatini yaxshilashga intiladi; 
uchinchidan, raqobat orqali