Toshkent davlat yuridik universiteti

Shahar  va  qishloqlar  o‘rtasidagi  farq
  tarixan  yuz  byergan 
ijtimoiy  mehnat  taqsimoti  jarayonida  vujudga  kelgan.  Nazarimizda, 
hozirgi  kunda  qishloqlar  va  shaharlar  aholi  punkti  yerlari  farqlanishiga 
sabab bo‘luvchi quyidagi holatlarni ko‘rsatish mumkin: 
•
 
shahar va qishloq aholisining soni; 
•
 
shahar va qishloq aholisining kasb faoliyati; 
•
 
aholi punktlarining katta-kichikligi; 
•
 
turli tabiat ob’ektlariga yaqinlik darajasi; 
•
 
aholiga  ijtimoiy-siyosiy,  madaniy-maishiy  xizmat  ko‘rsatish 
darajasi; 
•
 
aholi punktlarining huquqiy holati.  
Shahar  va  qishloq  o‘rtasidagi  yuqorida  keltirilgan  farqlarga 
qaramay,  respublikamiz  mustaqillik  yillarida  hukumatimiz  tomonidan 
olib  borilgan  jamiyat  hayotining  turli  sohalaridagi  islohotlar  bunday 
farqlarni kamaytirishga qaratilgan bo‘lib, bu borada ko‘pgina yutuqlarga 
yerishildi.  
Qishloq va shahar aholi punkti  yerlari huquqiy holatining quyidagi 
jihatlarini qayd etish lozim: 
•
 
ushbu  toifadagi  yerlar  eng  avvalo  insonlar  yashashi 
uchun  mo‘ljallanganligi  sababli,  ulardan  foydalanish  huquqi  ana 
shu maqsaddan kelib chiqadi; 
 
39
  O’zbekiston  Respublikasi  Shaharsozlik  Kodeksi.  O’zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisining  Axborotnomasi, 
2002 , 4-5 son, 63 modda.  

---

168 
 
•
 
qurilish  yerlari  aholi  punkti  yerlarining  eng  muhim 
tarkibiy  qismi  bo‘lib,  ularga  nisbatan  yer  fondining  boshqa 
toifalaridan farqli ravishda xususiylashtirishni qo‘llasa bo‘ladi; 
•
 
aholi 
punkti 
yerlari 
ma’muriy-hududiy 
birlik 
hisoblanadi; 
•
 
aholi punkti yerlarining huquqiy holati yer huquqi bilan 
bir qatorda shaharsozlik me’yorlari bilan ham tartibga solinadi.