Тошкент давлат юридик университети тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ

XII БОБ. Тадбиркорлик субъектларининг ҳуқуқ ва қонуний 
манфаатларини ҳимоя қилиш 
Тадбиркорлик субъектларини ҳимоя қилиш тизимини ташкил 
этишнинг зарурати. Тадбиркорлик субъектларини ҳимоя қилишнинг 
ташкилий-ҳуқуқий тизими. Тадбиркорлик фаолиятини ҳуқуқий ҳимоя 
тизимини ҳуқуқий таъминлаш. Тадбиркорлик субъектларини назорат 
қилишда ҳуқуқий ҳимоя тизимининг амал қилишининг ўзига хос 
хусусиятлари. 
Ҳиндистоннинг “МанСин” корпорацияси ижро органи раҳбари 
Манжид Сингх корпорациянинг юридик департаменти бошлиғи 
Ранжит Сингхга Ўзбекистон Республикасида тадбиркорлик 
фаолияти билан шуғулланиш учун қандай ҳуқуқий ҳимоя мавжудлиги, 
Ўзбекистонда тадбиркорлик субъектларини ҳуқуқий ҳимоя қилиш 
билан боғлиқ қонунчилик ҳужжатлари, ҳуқуқий ҳимояни амалга 
ошириш билан боғлиқ давлат органи ва унинг ушбу соҳасидаги 
ваколатлари каби мавзуларда маълумот тайёрлаб беришни сўради. 
 
Тадбиркорлик субъектларини ҳимоя қилиш тизимини ташкил 
этишнинг зарурияти 
Тадбиркорлик 
мамлакатимиз 
иқтисодиётини 
ҳаракатга 
келтирувчи, 
уни 
ривожлантирувчи асосий куч
ҳисобланади. Шу сабабли, 
тадбиркорликни 
қўллаб-
қувватлаш 
давлат 
сиёсати 
даражасига 
кўтарилган 
масалалардан биридир. Ушбу 
сиёсатнинг 
моҳияти, 
уни 
амалга оширишнинг шакл ва 
воситалари 
Ўзбекистон 
Республикаси 
Президенти 
И.Каримов 
томонидан 
ҳар 
томонлама асослаб берилган. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар 
Маҳкамасининг 2002 йил 18 июлда бўлиб ўтган мажлисида 
Тадбиркорлик субъектларининг ўз 
ҳуқуқ ва эркинликларини суд 
орқали ҳимоя қилиши, давлат 
органларининг, фуқаролар ўзини 
ўзи 
бошқариш 
органларининг, 
бошқа ташкилотларнинг қонунга 
хилоф қарорлари, улар мансабдор 
шахсларининг 
қонунга 
хилоф 
ҳаракатлари 
(ҳаракатсизлиги) 
устидан судга шикоят қилиш 
ҳуқуқи 
кафолатланади 
(
ЎзР
“Тадбиркорлик 
фаолияти 
эркинлигининг 
кафолатлари тўғрисида”ги Қонуннинг
18-
моддаси
).

---

XII БОБ. Тадбиркорлик субъектларининг ҳуқуқ ва қонуний 
манфаатларини ҳимоя қилиш 
331 
Президентимизнинг сўзлаган маърузасида ҳам бу масалага асосий 
эътибор қаратилди. “Тадбиркорларнинг фаолиятини рағбатлантириш, 
қўллаб - қувватлаш, – деб таъкидлади юртбошимиз, – улар учун 
қулай ҳуқуқий ва иқтисодий шарт-шароит яратиб бериш масалалари 
барча даражадаги раҳбарларнинг, биринчи галда ҳудудий ҳокимлик 
ва бошқарув идораларининг доимий диққат марказида туриши 
керак”. Ушбу маърузада юртбошимиз томонидан тадбиркорлар 
фаолиятини ҳуқуқий ҳимоя қилиш тизимини яратиш ва уни 
мустаҳкамлаш вазифаси қўйилди ва уни амалга ошириш йўллари 
кўрсатиб берилди. 
Сўнгги йилларда тадбиркорларнинг ҳуқуқий саводхонлигини 
ошириш учун бир қатор ишлар амалга оширилди: матбуотда 
мақолалар чоп этилмоқда, брошюралар, дарсликлар, ўқув 
қўлланмалари, кўргазмали ташвиқот воситалари тайёрланди ва аҳоли 
ўртасида тарқатилди. Улардан тадбиркорлар ўзлари учун зарур барча 
фойдали маълумотларни олишлари мумкин.