Тошкент давлат юридик университети тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ

Муқобил текшириш деганда
- операциялар бирлиги туфайли 
ўзаро боғлиқ бўлган ва турли тадбиркорлик субъектларидаги ёки бир 
тадбиркорлик субъектининг турли бўлинмаларидаги ҳужжатларни 
таққослашдан иборат текширув тушунилади.
 
Тадбиркорлик субъектлари фаолиятини муқобил текширишлар:
а) жиноят ишлари юзасидан тергов олиб бориш жараёнида 
текшириш тайинлаш тўғрисидаги қарор асосида; 
б) назорат қилувчи органлар томонидан махсус ваколатли 
органнинг қарорига биноан амалга оширилади.
Тадбиркорлик субъектлари фаолиятини муқобил текширишлар 
назорат қилувчи органларнинг марказий аппаратлари ва уларнинг 
ҳудудий бўлинмалари томонидан тегишинча Кенгаш ва унинг вилоят 
комиссияси қарори бўйича, қўзғатилган жиноят ишлари бўйича эса - 
текширишни тайинлаш тўғрисидаги қарорга асосан, фақат уларнинг 
текширилаётган 
тадбиркорлик 
субъекти 
билан 
ўзаро 
муносабатларига доир қисм бўйича ўтказилади.
Тадбиркорлик субъектлари фаолиятини муқобил текширишларга 
уларнинг текширилаётган тадбиркорлик субъекти билан ўзаро 
муносабатлари 
юзасидангина 
йўл 
қўйилади. 
Тадбиркорлик 
субъектининг текшириш объекти билан ўзаро муносабатлари 
дейилганда шахсларнинг ҳужжат билан тасдиқланган аниқ алоқасини 
тушуниш керак. 
Муқобил 
текширишларни 
ўтказилаётганда 
тадбиркорлик 
субъектларига бориш ва улардан текшириш предметига тааллуқли 
бўлмаган молия-бухгалтерия ёки бошқа ҳужжатларни талаб қилиш 
ман этилади. 

---

XI БОБ. Тадбиркорлик субъектлар фаолияти устидан давлат назорати 
313 
Назорат тартибида текшириш 
- тадбиркорлик субъектларининг 
илгариги текширишда кўрсатилган қоидабузарликларни бартараф 
этиши устидан назорат қилувчи органлар амалга оширадиган 
текширишдир. 
Назорат тартибида текширишлар назорат қилувчи органлар 
томонидан махсус ваколатли орган белгилаган тартибда бир иш куни 
ичида амалга оширилади. 
Назорат тартибида текширишларни ўтказиш назорат қилувчи 
органлар томонидан уларнинг ўзлари ўтказган текшириш натижалари 
бўйича фақат далолатномада (маълумотномада) белгиланган ҳолатлар 
бўйича ва муддатларда, Кенгаш ёки унинг вилоят комиссияси 
қўшимча қарорисиз амалга оширилади.
Тадбиркорлик 
субъекти 
текшириш 
натижалари 
бўйича 
далолатномада (маълумотномада) белгиланган муддатларда назорат 
тартибида текширишлар ўтказишга рози бўлмаса, уларни ўтказиш 
муддатлари вилоят комиссияларининг қарорлари билан белгиланади. 
Бунда ўтказилган текшириш натижалари бўйича далолатнома 
(маълумотнома) назорат тартибида текшириш ўтказиш зарурлигига 
асос бўлади.